Jak działają maści przeciwbólowe i żele przeciwzapalne w praktyce?

Maści przeciwbólowe oraz żele przeciwzapalne, stosowane w przypadku urazów, przeciążeń, obrzęków i bólu spowodowanego stłuczeniem czy innymi dolegliwościami, mają wielokierunkowe działanie - od przeciwbólowego i przeciwobrzękowego, poprzez chłodzące i rozgrzewające, aż po przeciwzapalne. Od czego to zależy? Od substancji czynnej, znajdującej się w danym żelu przeciwbólowym czy maści przeciwzapalnej. Produkty te mogą zawierać:

• niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), które wykazują również działanie przeciwbólowe. Najpopularniejsze z nich to oczywiście ibuprofen i diklofenak (który dodatkowo działa przeciwobrzękowo), a także etofenamat i naproksen;
• salicylan metylu - czyli pochodna kwasu salicylowego. Wykazuje on nie tylko działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, ale również rozgrzewające, co pomaga zwiększyć ruchomość i wpływa na rozluźnienie mięśni;
• mentol oraz kapsaicynę - pierwszy z nich działa chłodząco, druga - rozgrzewająco. Ochłodzenie miejsca urazu powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych, co jednocześnie zmniejsza obrzęk i opuchliznę oraz zapobiega powstawaniu dużych, podskórnych wylewów. Z kolei efekt rozgrzewający przynosi ulgę pacjentom ze spiętymi mięśniami lub sztywnymi stawami;
• heparynę - ona także zmniejsza obrzęk, a przede wszystkim zasinienie - przyspiesza gojenie dużych krwiaków podskórnych.

Maści przeciwbólowe oraz żele mogą także zawierać szereg naturalnych ekstraktów lub wyciągów. Wśród nich najpopularniejsze są arnika oraz kasztanowiec - substancje pozyskiwane z tych roślin łagodzą obrzęki, zmniejszają opuchliznę i przyspieszają proces blednięcia i zanikania zasinień.

W jakich urazach i schorzeniach można stosować maści przeciwzapalne i żele przeciwbólowe?

Żele przeciwbólowe, maści przeciwzapalne oraz inne produkty o podobnych właściwościach można tak naprawdę stosować w każdym rodzaju miejscowego bólu - warto jednak upewnić się, czy dany pacjent nie ma uczulenia na którykolwiek ze składników preparatu. Z maściami przeciwbólowymi i plastrami o takim działaniu powinny uważać osoby z wrażliwą skórą oraz seniorzy (z uwagi na możliwe podrażnienia), natomiast kobiety w ciąży bezwględnie powinny skonsultować stosowanie żeli, maści i kremów przeciwbólowych ze swoim lekarzem prowadzącym.

Żele przeciwbólowe stosuje się najczęściej:

• przy urazach, a zwłaszcza stłuczeniach, skręceniach, zwichnięciach stawów;
• przy urazach objawiających się obrzękiem, zasinieniem, opuchlizną;
• w stanach sztywności mięśni - czy to wywołanych wielogodzinnym przyjmowaniem jednej pozycji, czy różnego rodzaju chorobami;
• w nerwobólach (niektórym osobom maści przeciwbólowe pomagają także przy rwie kulszowej);
• w przebiegu zapaleń w obrębie tkanek miękkich i stawów (w takich dolegliwościach jak łokieć tenisisty, zespół cieśni nadgarstka, zapalenie ścięgna Achillesa, torebek stawowych i inne);
• w łagodzeniu bólu towarzyszącego chorobie zwyrodnieniowej stawów.

To oczywiście nie wszystkie okoliczności, w których można stosować żele przeciwbólowe - są one niezbędnym elementem podręcznej apteczki sportowców oraz osób na co dzień wykonujących ciężkie treningi. Warto także dodać, że maści przeciwbólowe czy żele przeciwzapalne bezwzględnie nie powinny być aplikowane na skórę z przerwaną ciągłością - w tym także na rany!