Kompresy jałowe a kompresy niejałowe - czym się różnią?

Podstawowe kompresy opatrunkowe to kompresy z gazy - czyli materiału opatrunkowego, do którego produkcji wykorzystuje się włókna bawełniane. Są one bielone bez udziału chloru (do tego procesu wykorzystuje się nadtlenek wodoru), a następnie luźno tkane, w celu uzyskania charakterystycznego materiału. Najpowszechniejsze kompresy gazowe są wykonane w splocie 13- lub 17 nitkowym (od tej cechy zależy gęstość tkania materiału). Wśród kompresów wyróżnia się:

• kompresy niejałowe - czyli niesterylne. Wykorzystuje się je najczęściej do zastosowań kosmetycznych, higienicznych, kuchennych czy gospodarczych. Oczywiście można także wykorzystać ją do opatrywania, jeśli nie ma kontaktu z raną (na przykład do podwyższenia opatrunku, separacji jednego palca od drugiego, wykonania obłożenia rany dookoła miejsca przerwania ciągłości skóry);
• kompresy jałowe - czyli sterylne. To właśnie one mogą mieć bezpośredni kontakt z raną, nie powodując ryzyka jej zanieczyszczenia czy zakażenia drobnoustrojami bądź wirusami. Kompresy jałowe są wytwarzane z przyciętych fragmentów jałowej gazy, poddanej procesowi sterylizacji parą wodną w nadciśnieniu, w urządzeniu znanym pod nazwą autoklawu.

Oprócz kompresów gazowych, wyróżnia się także kompresy z włókniny - czyli materiału będącego połączeniem włókien wiskozy i poliestru. Kompresy włókninowe także występują w wersjach jałowej i niejałowej, a ich zaletą jest wyższa (niż w przypadku kompresów gazowych) chłonność, a także elastyczność i możliwość dokładnego dopasowania do rany. Niemniej, kompresy z włókniny mogą pozostawiać w ranie maleńkie włókna, dlatego różne rodzaje omawianych materiałów opatrunkowych stosuje się do zabezpieczania różnych rodzajów ran.

Kompresy chłodzące i kompresy rozgrzewające - zastosowanie

Oprócz kompresów służących opatrywaniu ran, na półkach aptek (a nawet w drogeriach) dostępne są także kompresy chłodzące oraz kompresy rozgrzewające. Zarówno ciepło, jak i zimno ma konkretne właściwości terapeutyczne. Kompresy chłodzące pomagają zredukować obrzęk, opóźnić powstawanie krwiaków po urazie lub zmniejszyć już istniejące wylewy podskórne (z uwagi na obkurczanie naczyń krwionośnych) oraz doraźnie i miejscowo uśmierzyć ból. Kompresy chłodzące stosuje się zwykle w urazach - stłuczeniach, zwichnięciach, skręceniach.

Z kolei kompresy rozgrzewające mają właściwości rozluźniające mięśnie, relaksujące, kojące ból i redukujące uczucie napięcia. Częściej stosuje się je nie w urazach, a w lekkich bólach mięśniowych (w tym o charakterze przewlekłym), związanych z nadwyrężeniem lub chorobą. Kompresy rozgrzewające dostępne są w formie plastrów służących do przyklejenia bezpośrednio do skóry. Sprawdzą się u osób trenujących, sportowców, ale także u pacjentów mających problem z bólami mięśni związanymi ze zwyrodnieniami czy nawet wadami postawy.

Zarówno kompresy rozgrzewające, jak i kompresy chłodzące nie nadają się do przykładania ich bezpośrednio na rany!

Kompresy żelowe wielokrotnego użytku - ulga w bólu, swędzeniu i pieczeniu

Ostatni rodzaj kompresów to kompresy żelowe - do wielokrotnego użytku. Są to kompresy wypełnione specjalnym żelem, który - w zależności od okoliczności - nagrzewa się i utrzymuje ciepło lub pozostaje chłodny - i utrzymuje ten chłód po przyłożeniu kompresu go miejsca urazu. Zazwyczaj kompresy żelowe ociepla się w kuchence mikrofalowej, a ochładza - w zamrażarce lub lodówce. Latem taki zimny kompres może dawać ulgę podczas upałów, zaś zimą z powodzeniem sprawdzi się jako termofor. Tak, jak zostało to wspomniane - kompresy żelowe są wielorazowe, więc ich zakup to inwestycja na wiele miesięcy.