Jak wyglądają zajady i jak je rozpoznać?

Zajady to stany zapalne pojawiające się w kącikach ust. Osoby, u których przypadłość ta cyklicznie nawraca, bardzo szybko potrafią rozpoznać zwiastuny dolegliwości. Na samym początku skóra w kącikach staje się bardzo sucha i może nawet w zauważalny sposób łuszczyć się. Następnie można zaobserwować małe pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym. Później w tym obrębie pojawiają się pęknięcia o charakterze nadżerek - oznacza to, że przy otwieraniu ust wyraźnie widać ubytek tkanki, a z ranek sączy się przezroczysty płyn (osocze) lub - gdy ranki są głębsze - może nawet dość do krwawienia. W początkowej fazie zajady nie są bolesne, natomiast dają symptomy bólowe po pogłębianiu się nadżerek - wówczas trudno zachować je w nieruchomym stanie oraz w suchości, co dodatkowo utrudnia gojenie.

Przyczyny zajadów - czy maść na zajady pomoże w każdym przypadku?

Przyczyny zajadów są różne - zazwyczaj wywołuje je zakażenie patogenami, takimi jak bakterie czy grzyby (bardzo rzadko są to wirusy - najpowszechniejsze zakażenie wirusowe będzie objawiać się raczej „zimnem”, z którym zajad bywa mylony). Oprócz zmian grzybiczych lub bakteryjnych, powodem zajadów może być także alergia na metale lub składniki pokarmów.

Istnieją także czynniki sprzyjające tworzeniu się zajadów. Nierzadko jest to szerokie otwieranie ust (podczas jedzenia, wizyty u dentysty czy ortodonty) oraz mechaniczne uszkodzenia kącików warg (wtedy zakażenie bakteriami lub grzybami będzie wtórne do uszkodzenia). Dodatkowo wśród czynników ryzyka wyróżnić można niedobory odporności, niedobór witamin z grupy B, schorzenia przewlekłe (w tym cukrzycę, a także anoreksję i bulimię), niedobór kwasu foliowego i żelaza.

Leczenie zapalenia kącików ust - maść na zajady, tabletki na zajady

Leczenie zajadów polega przede wszystkim na stosowaniu preparatów miejscowych - czyli kremów i maści na zajady. Ich formuły mają właściwości przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne (często jedna maść łączy w sobie obie te funkcje). Dla wsparcia leczenia stosuje się także tabletki na zajady - bogate w witaminy z grupy B, witaminę D, kwas foliowy. Oprócz tego maści na zajady zawierają także substancje przeciwświądowe, przeciwzapalne, przyspieszające gojenie i delikatnie wysuszające ranę (co jest szczególnie istotne z uwagi na wilgotność panującą naturalnie w kącikach ust i niesprzyjającą gojeniu oraz zahamowaniu rozwoju bakterii czy grzybów).

Istotnym jest, by przy trudno gojących się zajadach lub przy nawracającym problemie ustalić jego przyczynę. W tym celu należy udać się do lekarza, który zadecyduje o dalszej diagnostyce. Może to być badanie posiewu pobranego ze zmian skórnych, testy na alergię lub inne badania. W cięższych przypadkach, tylko dzięki odpowiednio rozpoznanej przyczynie, będzie możliwe wyeliminowanie zjawiska i zapobieganie nawrotom

Sposoby na zajady - jak im zapobiegać?

Zapobieganie zajadom opiera się przede wszystkim na profilaktyce pękania kącików ust - jeśli dana osoba ma do tego tendencję, może starać się zmodyfikować sposób otwierania buzi i poprosić swojego stomatologa lub ortodontę o znalezienie rozwiązania tej kwestii (jeśli do pękania dochodzi na fotelu u specjalisty). Dodatkowo w przebiegu chorób przewlekłych (a zwłaszcza cukrzycy) warto zadbać o uregulowanie schorzenia i jego wpływu na organizm (czyli po prostu wypełnianie zaleceń lekarskich).

Jeśli przyczyną problemu jest niedoborowa dieta i - ogólnie - niedobory konkretnych substancji, to sposobem na zajady będzie uzupełnienie tych niedoborów. Zanim jednak pacjent zdecyduje się na samodzielne stosowanie tabletek na zajady czy suplementów witaminowych, powinien skonsultować tę kwestię z lekarzem i, w razie potrzeby - wykonać odpowiednie badania laboratoryjne bądź testy alergiczne.