Testy na menopauzę – jak działają i do czego służą?

Domowe testy na menopauzę służą do wykrywania podwyższonego poziomu hormonu folikulotropowego (FSH) w moczu. FSH to hormon produkowany przez przysadkę mózgową, odgrywający kluczową rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego i w funkcjonowaniu jajników. W okresie rozrodczym jego stężenie zmienia się cyklicznie, jednak gdy kobieta wchodzi w fazę menopauzalną, poziom FSH zaczyna stopniowo, a następnie trwale rosnąć, ponieważ jajniki przestają reagować na jego działanie.

Testy na menopauzę wykrywają obecność FSH w moczu na podstawie reakcji chemicznej, jaka zachodzi na skutek obecności określonego poziomu wspomnianego hormonu folikulotropowego (podobnie, jak ma to miejsce w przypadku testów ciążowych). Próbka moczu nakładana jest na specjalną powierzchnię testową, gdzie w ciągu kilku minut pojawia się linia kontrolna oraz, w razie pozytywnego wyniku, linia testowa świadcząca o podwyższonym poziomie FSH.

Aby wynik testu był wiarygodny, powinien być wykonany zgodnie z instrukcją producenta. Najlepiej przeprowadzić go rano, z pierwszego moczu, kiedy stężenie hormonu jest najwyższe. Zaleca się wykonanie dwóch testów w odstępie kilku dni – ze względu na możliwe wahania poziomu FSH w różnych fazach cyklu. Jeśli oba testy są pozytywne, istnieje duże prawdopodobieństwo, że kobieta znajduje się w okresie okołomenopauzalnym. Należy oczywiście pamiętać, że samodzielne wykonanie testu nie daje pełnej diagnozy – na poziom FSH mogą wpływać także inne czynniki, jak stres, przyjmowanie leków czy choroby endokrynologiczne. Z tego względu uzyskany wynik, wskazujący na rozpoczęcie się menopauzy, powinien zostać skonsultowany z lekarzem ginekologiem lub endokrynologiem.

Testy na menopauzę – rodzaje i charakterystyka

W internetowej aptece Olmed dostępnych jest kilka podstawowych rodzajów testów na menopauzę. Różnią się one przede wszystkim formą aplikacji próbki moczu oraz sposobem odczytu wyniku. Wszystkie natomiast opierają się na tej samej zasadzie wykrywania FSH. Wśród domowych testów na menopauzę można więc wyróżnić:

• testy paskowe (paskowe testy na menopauzę). To najprostsza forma testu – cienki pasek z materiału absorbującego zanurzany jest bezpośrednio w pojemniku z próbką moczu. Po kilku minutach można odczytać wynik, porównując obecność linii testowej i kontrolnej. Ten typ testu jest ekonomiczny i wygodny, choć wymaga wcześniejszego zebrania moczu do pojemnika;
• testy płytkowe (inaczej określane jako kasetkowe). Składają się z kasetki testowej i pipety. Mocz pobiera się do pojemniczka, a następnie przy pomocy pipety nanosi na wyznaczone pole testowe w kasetce. Po kilku minutach wynik pojawia się w specjalnym okienku. Kasetki zapewniają większą higienę i precyzję aplikacji próbki, a także zmniejszają ryzyko błędu przy odczycie;
• testy strumieniowe. Bardzo wygodna forma testów na menopauzę – wystarczy przyłożyć test bezpośrednio do strumienia moczu, bez konieczności jego wcześniejszego zbierania. Strumieniowe testy są szybkie, komfortowe w wykonaniu i szczególnie polecane osobom ceniącym sobie prostotę oraz higienę badania. Ich konstrukcja przypomina popularne testy ciążowe.

Każdy z powyższych testów dostępny jest w wersji jedno- lub dwupakowej (z uwagi na to, że dla uzyskania wiarygodnego wyniku, test należy powtórzyć w odstępie kilku dni). Dodatkowo producenci często dołączają instrukcje z graficzną interpretacją wyników, co ułatwia samodzielne przeprowadzenie całej procedury.

Należy tu zaznaczyć, że wynik dodatni testu na menopauzę, wskazujący na podwyższone stężenie FSH, nie jest jednoznacznym potwierdzeniem wejścia w okres menopauzy. To jedynie sygnał, że warto skonsultować się z lekarzem i przeprowadzić dalszą diagnostykę – obejmującą między innymi oznaczenie poziomu estradiolu, LH oraz progesteronu we krwi. Pełna diagnoza opiera się nie tylko na wynikach testów hormonalnych, ale także na ocenie ogólnego stanu zdrowia, wieku pacjentki i objawów klinicznych. Więcej informacji o samym zagadnieniu pokwitania znajduje się w artykule Menopauza (klimakterium) – objawy, wiek, co to menopauza?.