Przeziębienie pęcherza - czym jest i jak leczyć zapalenie pęcherza moczowego? Domowe sposoby i leki na zapalenie pęcherza.

Przeziębienie pęcherza - czym jest?

Przeziębienie pęcherza moczowego to popularne określenie na zapalenie pęcherza moczowego. Jest to stan patologiczny, spowodowany bakteriami, które dostały się do pęcherza przez cewkę moczową, namnożyły się i doprowadziły do rozwoju stanu zapalnego. To właśnie ów stan zapalny jest przyczyną dolegliwości związanych z oddawaniem moczu m.in. bolesne parcie na pęcherz, pieczenie przy oddawaniu moczu, częstomocz i ból w podbrzuszu.

Zakażenia układu moczowego rozpoczynają się od kolonizacji ujścia cewki moczowej przez bakterie uropatogenne. Często są one przenoszone z odbytu, a u kobiet także z ujścia pochwy. Do zakażenia łatwiej dochodzi u kobiet, ponieważ cewka moczowa jest krótsza niż u mężczyzn, a jej ujście zlokalizowane w okolicy odbytu i pochwy. Ponadto u kobiet do przeniesienia bakterii często dochodzi podczas stosunku płciowego. U większości osób naturalne mechanizmy obronne są wystarczające w zapobieganiu rozwoju zapalenia pęcherza moczowego, a jeżeli już wystąpi jest ono ograniczone do tej lokalizacji. Niestety, czasami przeziębienie pęcherza może powodować różne powikłania jak np. zakażenie nerek. Ryzyko rozprzestrzenienia się infekcji wzrasta wraz z czasem pozostawania bakterii w pęcherzu. Z tego powodu tak ważne jest rozpoczęcie odpowiedniego leczenia.

Szacuje się, że zapalenie pęcherza moczowego u mężczyzn występuje nawet 50 razy rzadziej niż u kobiet.

Objawy zapalenia pęcherza moczowego

Objawy zapalenia pęcherza mogą różnić się intensywnością w zależności od stopnia rozwoju infekcji. Wśród charakterystycznych objawów zapalenia układu moczowego wymienić można:

• częste oddawanie moczu
• bolesne parcie na pęcherz
• ból lub pieczenie podczas oddawania moczu
• pilna potrzeba oddania moczu
• ból lub ucisk w dolnej części brzucha
• obecność krwi w moczu
• mętny mocz
• objawy ogólnoustrojowe (dreszcze, bóle głowy, nudności, gorączka)

Przyczyny zapalenia pęcherza moczowego

W prawidłowych warunkach drogi moczowe są jałowe. Wyjątkiem jest fragment dalszego odcinka cewki moczowej w której znajdują się głównie bakterie saprofityczne, takie jak: Staphylococcus epidermidis, pałeczki kwasu mlekowego i paciorkowce niehemolizujące. Pełnią one rolę w profilaktyce kolonizacji przez bakterie wywołujące choroby układu moczowego. Do infekcji dróg moczowych dochodzi, gdy drobnoustroje chorobotwórcze zasiedlają i namnażają się w układzie moczowym. Najczęstszą przyczyną zapalenia pęcherza moczowego są zakażenia bakteryjne E. coli, S. saprophyticus czy Proteus mirabilis. Niektóre infekcje dróg moczowych mogą być spowodowane zakażeniami wirusowymi lub przenoszonymi drogą płciową, jak np.  chlamydia i mykoplazma. Grzybicze zakażenia układu moczowego dotyczą głównie chorych z obniżoną odpornością, cukrzyków i leczonych antybiotykami.

Infekcje układu moczowego - czynniki ryzyka

Do namnażania się bakterii chorobotwórczych mogą predysponować różne czynniki. Wśród czynników ryzyka zapalenia pęcherza wymienić można:

• utrudniony odpływ moczu
• kamica moczowa
• cukrzyca
• leczenie immunosupresyjne
• cewnik w pęcherzu moczowym
• refluks pęcherzowo-moczowodowy
• starszy wiek
• ciąża i połóg
• aktywność seksualna

Diagnostyka zapalenia pęcherza moczowego

W celu rozpoznania zapalenia pęcherza moczowego należy zgłosić się do urologa. Lekarz przeprowadzi wywiad z pacjentem, dopyta o wszystkie niepokojące objawy i zleci odpowiednie badania. Podstawowym elementem diagnostyki jest wykonanie badania ogólnego moczu. Umożliwia ono wykrycie obecności leukocytów, krwinek czerwonych i zmian w przejrzystości. Dodatkowo często wykonywane jest badanie mikrobiologiczne moczu, które umożliwia wykazanie obecności konkretnych bakterii. Przy infekcjach bakteryjnych w badaniach krwi obserwuje się cechy stanu zapalnego - podwyższenie stężenia białka C - reaktywnego, OB oraz ilości leukocytów.

Przeziębiony pęcherz u dziecka

Zapalenie pęcherza moczowego u dzieci jest częstą infekcją bakteryjną, która może być trudna do zdiagnozowania, szczególnie u najmłodszych. U maluchów częściej występuje u chłopców, ale w starszym wieku dotyka przede wszystkim dziewczynki. Czynniki ryzyka obejmują wady wrodzone układu moczowego, wcześniejsze infekcje, rodzinne występowanie zakażeń, problemy z wypróżnianiem, nietrzymaniem moczu i brak odpowiedniej higieny. Najczęstszym patogenem jest bakteria Escherichia coli. Objawy zapalenia pęcherza u dzieci obejmują ból i pieczenie podczas oddawania moczu, częste parcie na mocz, krwiomocz, nieprzyjemny zapach moczu, ból brzucha, gorączkę, wymioty i biegunkę. U niemowląt i małych dzieci mogą występować niespecyficzne objawy, takie jak gorączka, płacz, niechęć do jedzenia i zmiany w moczu. Leczenie zwykle obejmuje antybiotyki, a dzieci poniżej 3. miesiąca życia powinny być leczone w szpitalu.

Zapalenie pęcherza w ciąży

Zapalenie pęcherza moczowego w ciąży wymaga szczególnej uwagi i odpowiedniego leczenia. Do zalecanych leków należy furagina dostępna bez recepty (w II i III trymestrze do 38 tygodnia) oraz w razie konieczności przepisywane na receptę antybiotyki. Wspomagająco można stosować preparaty z owocami żurawiny. Nieleczone zapalenie pęcherza może prowadzić do odmiedniczkowego zapalenia nerek, przewlekłej niewydolności nerek, przedwczesnego porodu oraz niskiej masy urodzeniowej dziecka. Objawy zapalenia pęcherza w ciąży obejmują częste oddawanie moczu, ból podczas mikcji, oraz ból w okolicy brzucha i podbrzusza. Powikłania mogą obejmować glikozurię i ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, objawiające się gorączką, dreszczami, nudnościami i wymiotami.

Leczenie zapalenia pęcherza moczowego

Leczenie zapalenia pęcherza dobierane jest indywidualnie w zależności od przyczyny i stopnia nasilenia. Przy zakażeniu dróg moczowych o etiologii bakteryjnej najczęściej stosuje się antybiotyki, zwykle od 3 do 7 dni. Dolegliwości zazwyczaj ustępują w przeciągu 1-3 dni. Często stosowane są także leki z furaginą. Wśród popularnych tabletek na zapalenie pęcherza dostępnych bez recepty wymienić można m.in. Urointima Furagiactive 50 mg, NeoFuragina 50 mg, Urosept.

Domowe sposoby na zapalenie pęcherza

Jakie są domowe sposoby na przeziębiony pęcherz? Zdecydowanie najbardziej popularnym sposobem jest picie soku z żurawiny, który zakwasza mocz, tym samym hamując namnażanie się bakterii. Poleca się także pić duże ilości niegazowanej wody mineralnej z cytryną. Wypijanie odpowiedniej ilości płynów ważne jest dla utrzymania właściwego przepływu moczu i przyspieszenia eliminacji bakterii z dróg moczowych. Rekomendowane jest także picie naparów z ziół moczopędnych. Pomocna może być także suplementacja witaminy C. Dolegliwości bólowe w nadbrzuszu złagodzi ogrzewanie tej okolicy za pomocą termoforu. Przy infekcjach układu moczowego u kobiet popularnym domowym sposobem są nasiadówki z wykorzystaniem naparów ziołowych o działaniu antyseptycznym, jak np. z rumianku, szałwii czy skrzypu polnego. Noszona bielizna powinna być wykonana z przewiewnych, naturalnych materiałów. W trakcie leczenia zaleca się unikania stosunków seksualnych, ponieważ wydłużają one czas leczenia. Aby uniknąć wtórnych nadkażeń należy zwrócić szczególną uwagę na higienę miejsc intymnych, po każdym skorzystaniu z toalety powinno się myć okolice ujścia cewki moczowej, najlepiej z wykorzystaniem specjalnych płynów do higieny intymnej.

Przypisy

1. Gajewski P. Interna Szczeklika. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2022.
2. Bochniewska, V. Jung, A., Żuber, J. Zakażenie układu moczowego u dzieci. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2012, 1.8: 12-22.