Movember 2023, czyli zapuść wąsy dla zdrowia! Kampania Movember w Polsce to badania profilaktyczne dla mężczyzn w kierunku męskich nowotworów - raka jąder i raka prostaty

Movember 2023 - zapuść wąsy i zapobiegaj męskim nowotworom!

Movember to akcja edukacyjno-informacyjna dotycząca profilaktyki męskich nowotworów - w tym raka jądra oraz raka prostaty. Odbywa się ona corocznie w Polsce oraz na świecie i trwa przez cały listopad. Uwzględnia między innymi działania edukacyjne, a także organizację badań profilaktycznych dla mężczyzn. Skąd wzięła się nazwa Movember i dlaczego mówi się, że warto podczas jej trwania zapuścić wąsy? Jakie znaczenie mają działania prewencyjne w kontekście rozwoju męskich nowotworów? Co daje wczesne wykrycie raka prostaty czy raka jądra i w jaki sposób przebiegają badania profilaktyczne? Poznaj najważniejsze informacje o akcji Movember i sprawdź, co możesz zrobić dla swojego zdrowia!

Movember 2023 - listopad jako miesiąc profilaktyki męskich nowotworów (raka jądra i raka prostaty)

Tak, jak zostało to już wspomniane, Movember to ogólnoświatowa akcja społeczna, promująca badania profilaktyczne dla mężczyzn w kierunku zmian nowotworowych. Pomysł dotyczący propagowania profilaktyki przeciwnowotworowej narodził się w 1999 roku w Australii - tam również powstała fundacja Movember, od lat zajmująca się szerzeniem swojej idei wśród panów. Z kolei od kilkunastu już lat akcja Movember w Polsce prowadzona jest przez Fundację Kapitan Światełko. Co roku włącza się w nią coraz więcej osób - zwłaszcza z grona sportowców oraz dziennikarzy sportowych.

Movember jest określany również jako Międzynarodowy Miesiąc Walki z Męskim Rakiem. Obecnie do ogólnej świadomości społecznej przebiły się akcje promocyjne profilaktyki nowotworów kobiecych (raka piersi, szyjki macicy czy raka jajnika), natomiast nadal niewielu panów wie o możliwości podjęcia działań zapobiegających późnemu wykryciu nowotworów męskich. Idea kampanii Movember jest prosta - w pierwszej kolejności chodzi o uświadamianie pacjentów o istotności działań prewencyjnych oraz o samobadaniach, a także o stwarzanie możliwości wykonania bezpłatnych badań w kierunku wykrycia raka jądra czy raka prostaty. Krótki czas wykrycia choroby i szybkie rozpoczęcie terapii znacząco obniżają ryzyko powstania przerzutów, a także zgonów z powodu nowotworów wśród mężczyzn.

Akcja Movember Polska - dlaczego warto zapuścić wąsy dla profilaktyki? Skąd wziął się Wąsopad?

Ze światową akcją Movember wiąże się kilka ciekawostek. Przede wszystkim jej nazwa tłumaczona jest na język polski jako Wąsopad. Dlaczego? Angielska nazwa akcji - Movember - powstała z połączenia dwóch słów - moustache oraz November, a więc „wąsy” i „listopad”. Z tego względu organizatorzy i uczestnicy polskiej wersji kampanii zamiennie z określeniem Movember stosują wdzięczną nazwę Wąsopad.

A co z wąsami? Jako męski atrybut, stały się one symbolem akcji Movember. Pojawiają się nie tylko na materiałach promocyjnych - plakatach, ulotkach i w spotach - ale również na twarzach znanych osób, które zapuszczają wąsy przez cały listopad. W ten sposób celebryci, sportowcy i dziennikarze wyrażają solidarność i zwracają uwagę na główny przedmiot kampanii - a więc na męskie zdrowie. Organizatorzy akcji zachęcają wszystkich mężczyzn do zapuszczania wąsów w tym właśnie okresie, by wzbudzić ciekawość otoczenia oraz zapoczątkować dyskusję na temat profilaktyki zachorowalności na nowotwory - w tym na raka jąder i prostaty.

Movember w Polsce - badania profilaktyczne dla mężczyzn

Jednym z najważniejszych aspektów działalności Fundacji Kapitana Światełko w Polsce, w ramach akcji Movember, jest organizacja badań profilaktycznych dla mężczyzn. Fundacja co roku publikuje listę miejsc, w których panowie mogą w listopadzie wykonać bezpłatne badania profilaktyczne, a w tym:

• USG jąder, pozwalające wykryć wszelkiego rodzaju zmiany nowotworowe w obrębie tego organu. Badanie to wykonywane jest w ramach akcji u pacjentów od 18 do 40 roku życia;
• badanie PSA - badanie wykonywane z krwi, mające na celu wykrycie obecności markeru przerostu prostaty. Test poziomu PSA w ramach akcji wykonuje się u panów w wieku 40+.

Oprócz powyższych badań, Fundacja Kapitan Światełko prowadzi również akcje informacyjne, edukujące mężczyzn oraz ich rodziny w zakresie samobadania, terminów badań profilaktycznych, a także działań, które pacjenci mogą podjąć natychmiast, by zminimalizować ryzyko wystąpienia nowotworu. Cała kampania organizowana jest pod nazwą „Mosznowładcy”.

Co roku najważniejsze informacje o walce z nowotworem gruczołu krokowego oraz rakiem jąder dostępne są nie tylko na stronach internetowych kampanii, ale również w witrynach regionalnych stacji sanitarno-epidemiologicznych oraz na stronach rządowych - portalach gov.pl.

Kampania Movember - co jeszcze można zrobić dla męskiego zdrowia? Samobadanie jąder i inne formy zapobiegania męskim nowotworom

Oprócz wymienionych powyżej badań, istnieją również inne formy profilaktyki nowotworów prostaty i jąder. Zaliczamy do nich:

• regularne badania prostaty;
• rezygnację z używek - alkoholu i papierosów;
• czujność onkologiczną (czyli dodatkowe badania) u pacjentów z historią nowotworową w przeszłości, a także z wnętrostwem (niezstąpieniem jąder do moszny);
• regularne wykonywanie samobadania jąder;
• szybkie reagowanie na jakiekolwiek niepokojące objawy - krwawienie z penisa, powiększenie się jednego z jąder, kłopoty z oddawaniem moczu czy ból w obrębie narządów intymnych;
• unikanie zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową (tutaj najważniejszą formą profilaktyki jest stosowanie prezerwatywy podczas zbliżeń).

Oczywiście do wymienionych powyżej działań prewencyjno-profilaktycznych warto również dołączyć regularne wykonywanie podstawowych badań krwi, dzięki którym można szybko wykryć nieprawidłowości w układzie morfologicznym i skierować pacjenta na dalszą diagnostykę.

Źródła:

1. S. Wieczeryńska, „Męski listopad” w BCO [w:] Medycyna Praktyczna, 08.11.2023
2. M. Rynkiewicz, Gorzów Wlkp. - akcja „Męskie Zdrowie” [w:] Medycyna Praktyczna, 31.10.2023
3. Medycy zapuszczają wąsy, by zwrócić uwagę pacjentów na ważny problem. Trwa akcja Movember [w:] podyplomie.pl, 03.11.2023
4. B. Sikora-Kupis, Rak gruczołu krokowego [w:] Onkologia w praktyce klinicznej - edukacja 2019, tom 5
5. A. Sugajska, M. Dudkiewicz, M. Szmit, R. Jankowski, R. Ciesak, M. Wołyniec, K. Feruś i inni, Ryzyko wystąpienia raka jądra w świadomości młodych mężczyzn [w:] Biuletyn Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, NOWOTWORY 2020, tom 5, nr 6