Impotencja (zaburzenia erekcji) - przyczyny, objawy, leczenie

Impotencja u mężczyzn - zaburzenia wzwodu - problemy z erekcją

Impotencja, określana dziś mianem zaburzeń erekcji (a w przeszłości nazywana niemocą seksualną) to jeden z rodzajów męskich zaburzeń seksualnych, polegających na niemożności uzyskania lub utrzymania wzwodu (erekcji), pomimo odczuwania podniecenia i stymulacji narządów płciowych. W większości przypadków zaburzenie to dotyka mężczyzn po 50-60 roku życia, choć do specjalistów zgłasza się z tym problemem coraz więcej młodszych pacjentów. Zdania co do przyczyn tego zjawiska są jednak podzielone - niektórzy uważają, że coraz powszechniejsze zaburzenia erekcji u osób stosunkowo młodych wynikają z niehigienicznego, stresującego trybu życia. Inni z kolei twierdzą, że zwiększona frekwencja pacjentów z zaburzeniami erekcji w lekarskich gabinetach jest efektem odarcia tego tematu ze wstydu i uprzedzeń. Jak jest naprawdę? Kiedy należy udać się do specjalisty? W jaki sposób wygląda leczenie zaburzeń erekcji i czy leki na potencję są najlepszym rozwiązaniem? Sprawdź, jak poradzić sobie z tym problemem - bez wstydu, uprzedzeń i bez tabu!

Czym jest impotencja i jakie daje objawy?

Tak jak już wcześnie zostało to wspomniane, impotencja to brak wzwodu (niemożność jego osiągnięcia lub niemożność jego utrzymania). Do objawów impotencji zalicza się także sytuacja, w której wzwód jest niepełny - członek nie osiąga swoich maksymalnych rozmiarów i właściwej pozycji. Pojawienie się objawów impotencji rzutuje także na symptomy psychologiczne - niechęć do zbliżeń, odczuwanie smutku, spadek samooceny.

Co ważne, w diagnostyce zaburzeń erekcji wyróżnia się konkretne przypadki determinowane etapem rozpoczęcia problemów (mowa wówczas o zaburzeniach erekcji wtórnych - gdy pełna erekcja była możliwa, ale w pewnym momencie życia doszło do omawianych zaburzeń, a także pierwotnych - gdy mężczyzna nigdy nie uzyskał satysfakcjonującego wzwodu). Dodatkowo objawy impotencji nie muszą występować w każdej sytuacji. Jeśli niemożność osiągnięcia wzwodu pojawia się tylko w kontaktach z określonymi partnerkami czy wyłącznie podczas próby zbliżenia - ale w trakcie masturbacji wszystko jest w porządku, wówczas taką dolegliwość określa się mianem sytuacyjnych zaburzeń erekcji. Jeśli jednak wzwód jest nieosiągalny w żadnym stanie podniecenia (samodzielnie, z partnerką), to mowa o zgeneralizowanych zaburzeniach erekcji.

Impotencja - przyczyny zaburzeń

Jakie są przyczyny problemów z erekcją? Czy impotencja u mężczyzn może być trwała? Jeśli wiemy już, czym jest impotencja, warto również poznać jej przyczyny - po to, by niektórym z nich móc efektywnie przeciwdziałać w przeszłości lub ułatwić - zarówno sobie jak i lekarzowi - pełną diagnostykę. Wśród przyczyn zaburzeń erekcji możemy więc wyróżnić:

• zmiany hormonalne, dotyczące głównie mężczyzn w wieku podeszłym - przyczyny zaburzeń erekcji są w tym przypadku powiązane z obniżonym poziomem androgenów i testosteronu;
• choroby współistniejące, takie jak cukrzyca czy miażdżyca, ale również choroby nerek, choroby układu krążenia i inne, w wyniku których występują zaburzenia krążenia krwi - co bezpośrednio przekłada się na upośledzenie mechanizmu wypełniania się ciał jamistych krwią w celu uzyskania erekcji;
• nadużywanie alkoholu, palenie papierosów i stosowanie innych używek;
• przerost gruczołu krokowego, rak stercza i inne choroby związane z zaburzonym funkcjonowaniem prostaty;
• przyjmowanie niektórych leków - brak wzwodu lub niemożność jego utrzymania mogą być skutkiem zażywania leków na depresję, przeciwlękowych, nasennych, ale także preparatów regulujących ciśnienie krwi czy leków onkologicznych;
• czynniki psychogenne (impotencja psychogenna) - stany lękowe, depresja, ADHD osób dorosłych, traumy związane z wydarzeniami z przeszłości i inne.

Oczywiście wymienione powyżej przyczyny impotencji (zaburzeń erekcji) nie wyczerpują wachlarza czynników sprzyjających wystąpieniu tego typu problemów. Niemożność osiągnięcia lub utrzymania wzwodu będzie pojawiać się też u pacjentów ze zmianami naczyniowymi, po zatorach, zawałach i udarach, a także u tych, którzy przeszli specyficzne urazy kręgosłupa czy rdzenia kręgowego. Niemniej - niezależnie od przyczyn takiej sytuacji - diagnostyka zaburzeń erekcji powinna uwzględniać nie tylko rozpoznanie samego problemu, ale przede wszystkim - odnalezienie powodów, dla których on występuje.

Diagnostyka zaburzeń erekcji

Tak jak wspomnieliśmy powyżej, diagnostyka zaburzeń erekcji opiera się przede wszystkim na wykryciu przyczyny problemów ze wzwodem. Z uwagi na różnorodne powody, dla których erekcja u mężczyzny nie może być w pełni utrzymana lub w ogóle nie występuje, badania mające na celu zdiagnozowanie konkretnego podłoża impotencji także mogą być różnorodne. Niezwykle ważne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu, do którego zaangażowany zostanie nie tylko sam pacjent, ale nierzadko również jego partnerka. Taka rozmowa pozwoli lekarzowi dokładnie poznać okoliczności występowania braku wzwodu oraz zaplanować dalszy cykl badań.

Wśród testów wykonywanych u osób z zaburzeniami erekcji można między innymi wyróżnić: badania krwi (przy pomocy których oznacza się parametry biochemiczne oraz hormonalne), badania urologiczne, proktologiczne, USG członka w celu uwidocznienia przepływów w naczyniach znajdujących się w prąciu, badania z wykorzystaniem standaryzowanych kwestionariuszy, testy z użyciem aparatury pomiarowej do oceny nocnych wzwodów i wiele innych - to, jaki kierunek diagnostyki obierze lekarz, jest więc kwestią niezwykle indywidualną, uwzględniającą cechy osobnicze, ogólny stan zdrowia, wagę, wiek czy okoliczności występowania problemów u pacjenta.

Leczenie impotencji (zaburzeń erekcji)

Leczenie zaburzeń erekcji niemalże u każdego pacjenta - obok terapii konwencjonalnych (w tym leczenia farmakologicznego) powinno również uwzględniać psychoterapię. Nawet, jeżeli bezpośrednią przyczyną problemów z potencją nie są różne blokady psychiczne czy lęki, to mogą one stać się następstwem tych problemów - właśnie dlatego wizyty u psychoterapeuty czy seksuologa znacząco wpływają na powodzenie całej terapii.

Metody leczenia impotencji

Oprócz psychoterapii, wielu pacjentom podaje się leki na potencję - o różnych wskazaniach i działaniu, a także proponuje się terapie zabiegowe. Wśród nich wyróżnić można przede wszystkim:

• testosteron w różnych postaciach, którego brakuje głównie mężczyznom po 50-60 roku życia, a który odpowiada za prawidłowe reakcje fizjologiczne prącia przy odczuwaniu podniecenia;
• leki wpływające na przewodnictwo nerwowe oraz na różne receptory, których działanie bezpośrednio przekłada się przykładowo na wypełnianie ciał jamistych znajdujących się w prąciu krwią;
• leki podawane w formie iniekcji do ciał jamistych prącia (wykorzystuje się je jednak rzadko - ze względu na kłopotliwy sposób aplikacji);
• terapie z wykorzystaniem aparatów próżniowych (tak zwane „pompki” do penisa);
• leczenie zabiegowe falami uderzeniowymi, stymulującymi wytwarzanie nowych naczyń krwionośnych w prąciu, zwiększających szanse na poprawę krążenia krwi w penisie;
• implantację hydraulicznej protezy prącia (u osób, u których wymienione powyżej metody leczenia nie przyniosły pożądanych efektów).

Niestety, kwestia zaburzeń erekcji wciąż stanowi w naszym społeczeństwie temat tabu, choć tak naprawdę coraz więcej osób zgłasza się z tym problemem do lekarza. I słusznie - satysfakcjonująca aktywność seksualna, zarówno dla samych mężczyzn, jak i ich partnerek czy partnerów, jest zwykle ważnym elementem codziennego życia - właśnie dlatego nie powinno się z niej rezygnować i dążyć do efektywnego rozwiązania sytuacji. Przedłużający się stan, w którym pacjent nie reaguje na zaburzenia z wykorzystaniem fachowej wiedzy i pomocy, może prowadzić do zwiększenia frustracji, utrwalenia takiego stanu rzeczy i w efekcie - do utrudnienia powrotu do sprawności seksualnej. Problemów z potencją nie warto się więc wstydzić - poszukiwanie wsparcia jest tu przejawem odwagi i nigdy nie powinno być traktowane jako słabość mężczyzny, ale jako dowód jego odpowiedzialności oraz myślenia nie tylko o sobie, ale również o swoim zdrowi, przyszłości, potencjalnej rozrodczości, a przede wszystkim - o „drugiej połówce”.

Źródła:

1. R. Danej, Zaburzenia erekcji – fizjologia, epidemiologia, patofizjologia, diagnostyka i leczenie [w: Przewodnik Lekarza 2001]
2. dr n. med. Bartosz Grabski, dr n. med. Wojciech Cichoń, Zaburzenia erekcji [w: Medycyna Praktyczna, 20.01.2016], dostęp: https://www.mp.pl/pacjent/seksuologia/zaburzenia-seksualne/u-mezczyzn/92036,zaburzenia-erekcji
3. Artur A. Antoniewicz, Współczesne możliwości leczenia farmakologicznego zaburzeń wzwodu prącia [w: Borgis - Nowa Medycyna 3/1999, s. 48-50], Czytelnia Borgis
4. Dr med. Michał Rabijewski, Zaburzenia erekcji - etiologia i leczenie [w: Przegląd Urologiczny 2006/4, s. 38]