Trądzik różowaty – czym jest, objawy i przyczyny, leczenie trądziku różowatego

Trądzik różowaty to przewlekła choroba skóry, w której występuje nawracający rumień twarzy z obecnością grudek, krost, zmian zapalnych i przerostowych teleangiektazji (pajączków naczyniowych). Nasilenie zmian zazwyczaj jest największe pomiędzy 40 a 50 rokiem życia i dotyczy głównie osób z jasną karnacją. Objawy mogą być zaostrzane przez stres, zaburzenia hormonalne, substancje drażniące, palenie papierosów oraz ekspozycję na słońce. Czy istnieją skuteczne metody leczenia? Jaka jest poprawna pielęgnacja skóry twarzy osoby z trądzikiem różowatym ? Jakie składniki powinny się znajdować w idealnym kremie do cery z trądzikiem różowatym?

Czym jest trądzik różowaty?

Trądzik różowaty (łac. acne rosacea) jest chorobą zapalną skóry twarzy o charakterze przewlekłym. Początkowo obejmuje centralną część twarzy, ale może rozprzestrzeniać się na brodę, uszy, czoło. W jej przebiegu występuje rumień, grudki, krosty oraz pajączki naczyniowe. Symptomy te mogą się różnić w zależności od postaci choroby. Jej podłoże nie jest do końca poznane, jednak wśród czynników wymienia się między innymi ekspozycję na słońce, stres, zaburzenia hormonalne. Trądzik hormonalny pojawia się u około 10% populacji w wieku 30-55 lat, głównie u osób z bardzo jasną skórą, oczami i włosami.

Przyczyny trądziku różowatego

Przyczyny powstawania trądziku różowatego nie są do końca wyjaśnione. Mówi się o podłożu wieloczynnikowym - równoległym współdziałaniu wielu czynników, między innymi hormonalnych, środowiskowych, naczyniowych, infekcyjnych i psychogennych. Wśród nich, występują liczne czynniki, które mogą zaostrzać zmiany skórne w trądziku hormonalnym:

• palenie papierosów
• ekspozycja na słońce
• narażenie na działanie bardzo wysokiej temperatury (sauna, suszarka do włosów z ciepłym nawiewem)
• przebywanie na mrozie
• duże różnice temperatur działające na skórę
• stosowanie kosmetyków zawierające alkohol denaturowany , aceton, mentol, silne środki spieniające i zapachowe
• picie alkoholu
• suplementacja dużych dawek witaminy B6, B12, PP
• przyjmowanie leków rozszerzających naczynia krwionośne, glikokortykosteroidów, statyn
• częsta ekspozycja na wodę chlorowaną i twardą
• spożywanie produktów bogatych w kapsaicynę, histaminę i tyraminę

Objawy trądziku różowatego

Podstawowym objawem trądziku różowatego jest napadowy rumień, który z czasem ulega utrwaleniu. W następnym etapie pojawiają się teleangiektazje, potocznie nazywane pajączkami naczyniowymi, czyli poszerzone drobne naczynia krwionośne. W ostatnim stadium rozwoju trądziku różowatego, na skórze zauważymy zmiany zapalne – krostki i grudki. W okolicy zmian może występować uczucie pieczenia, szczypania i świądu skóry, wysuszenie, obrzęk. U niektórych osób może wystąpić tzw. przerost ograniczony (rhinophyma) - przerost i zwłóknienie gruczołów łojowych.

Trądzik różowaty dotyczy przede wszystkim policzków i nosa, ale u niektórych osób może również obejmować czoło i brodę. Może występować w jednej z czterech odmian:

• postać grudkowo-krostkowa z przetrwałym rumieniem w środkowej części twarzy
• postać teleangiektatyczno-rumieniowa z rumieniem i pajączkami naczyniowymi
• postać z dominacją zmian przerostowych, pogrubieniem skóry i zmianami guzowatymi. Często występuje zapalenie mieszków włosowych w obrębie zmian przerostowych
• postać oczna - nawracające gradówki, jęczmienie, przewlekły stan zapalny brzegów powiek, spojówki i rogówki z towarzyszącym światłowstrętem, łzawieniem i pieczeniem oczu

Pielęgnacja skóry twarzy w trądziku różowatym

Prawidłowa pielęgnacja skóry znacząco wpływa na przebieg choroby. W kosmetyczce nie powinny się znajdować produkty działające wysuszająco, drażniąco, zawierające alkohol, silne spieniacze, substancje rozgrzewające i rozszerzające naczynia krwionośne. Kosmetyki powinny być dedykowane do cery wrażliwej, naczyniowej, a najlepiej korzystać ze specjalnych linii produktów, dedykowanych dla osób z trądzikiem różowatym. Pielęgnację należy rozpoczynać o delikatnego oczyszczania skóry. Dwa razy w tygodniu zaleca się wykonać delikatne peelingi enzymatyczne. Następnie, w celu przywrócenia prawidłowego pH skóry warto użyć tonik. Cera z trądzikiem różowatym często łatwo się przesusza, dlatego należy zadbać o regularne stosowanie odpowiedniego kremu, przyczyniającego się do odbudowy bariery lipidowej. Warto, by kosmetyki zawierały substancje redukujące przepuszczalność naczyń włosowatych, stymulujące produkcję kolagenu, uelastyczniające i wzmacniające naczynia włosowate, zapobiegające powstawaniu siniaków, antyoksydacyjne, przeciwobrzękowe, przeciwzapalne, przeciwhistaminowe, a także wzmacniające barierę naskórkową i regulujące keratynizację. Wśród nich można wymienić pantenol, rutynę, alantoinę, witaminę K, witaminę C, niacynamid, emolienty, wyciągi roślinne z kasztanowca, oczaru wirgilijskiego, krwawnika, wąkrotki azjatyckiej, ruszczyka kolczastego, fiołka trójbarwnego, zielonej herbaty. Wartościowymi składnikami jest także olej różany, olej ze słodkich migdałów,  emolientyi antocyjany.

Bardzo istotne jest, by przed każdym wyjściem z domu w godzinach słonecznych, używać kremu z wysokim filtrem UV - SPF50+, a także ochroną przed promieniowaniem UVA PA+++ lub PA++++.

Leczenie trądziku różowatego

Rodzaj stosowanego leczenia ustalany jest przez dermatologa, w zależności od lokalizacji i natężenia objawów. Może on zaproponować leczenie miejscowe z zastosowaniem stosując żel z metronidazolem, kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu, sulfacetamid sodowy lub maści antybiotykowe. W leczeniu ogólnym przy silnych zmianach zazwyczaj zalecane są tetracykliny, a u osób opornych na leczenie - izotretynoinę. Elementem leczenia jest również odpowiednia pielęgnacja, opisana wcześniej, a także dieta. W jadłospisie powinno się unikać produktów ostrych, bogatych w tyraminę, histaminę, alkoholu, bardzo gorących dań i napojów, a także produktów silnie przetworzonych. W szczególności powinno się ograniczyć konserwanty i wzmacniacze smaku, sery pleśniowe, tłuste ryby morskie, chilli i inne ostre przyprawy, czekoladę, wino czerwone, alkohol wysokoprocentowy, kakao, rośliny strączkowe, cytrusy, nabiał, figi, śliwki, banany, bakłażany.

Czy można całkowicie wyleczyć trądzik różowaty?

Bardzo trudne do osiągnięcia jest, by całkowicie wyleczyć zmiany skórne, powstałe w przebiegu trądziku różowatego. Bardziej mówi się o minimalizowaniu widoczności zmian, zaczerwienienia, przekrwienia oraz objawów takich jak uczucie pieczenia i palenia. Stosując skuteczne metody leczenia, można hamować rozprzestrzenianie się i pojawianie nowych zmian, natomiast nie ma preparatów ani zabiegów, które trwale zwalczą chorobę.

Trądzik różowaty to przewlekła choroba skóry, której pierwsze objawy obejmują zaczerwienienie, które występuje na twarzy, a czasami grudki i krosty. Rozprzestrzenia się na okolice policzków i brody, czasami także uczy i czoło. Trądzik różowaty występuje u osób obu płci, częściej u kobiet. Zazwyczaj pierwsze symptomy zauważa się w wieku średnim. Rozwój choroby ma podłoże wieloczynnikowe - genetyczne, hormonalne i środowiskowe. Objawy mogą nasilać czynniki takie jak wysoka temperatura, środki drażniące, stres, nieodpowiednia dieta i pielęgnacja. W codziennej pielęgnacji, kosmetyki powinny łagodzić zaczerwienienia, wzmacniać naczynia krwionośne oraz nawilżać i natłuszczać skórę. Niezmiernie istotna jest ochrona przeciwsłoneczna - stosowanie kremów z filtrem SPF50+ oraz PA+++ lub PA++++. Zaczerwienienie twarzy można łagodzić poprzez zastosowanie odpowiedniego leczenia.

Przypisy

1. Picardo, Mauro, Lawrence F. Eichenfield, and Jerry Tan. "Acne and rosacea." Dermatology and therapy1 (2017): 43-52.
2. Zip, Catherine. "The role of skin care in optimizing treatment of acne and rosacea." Skin Therapy Lett3 (2017): 5-7.
3. Del Rosso, James Q., et al. "Consensus recommendations from the American Acne & Rosacea Society on the management of rosacea, part 2: a status report on topical agents." Cutis6 (2013): 277-284.