Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Sok z brzozy jest płynem pozyskiwanym z pnia brzozy, zbieranym wczesną wiosną. Ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i prozdrowotne stał się popularnym napojem, szczególnie w okresie wiosennym. Stanowi źródło witamin, związków mineralnych, salicylanów oraz związków fenolowych pochodzenia roślinnego. Jakie właściwości ma sok z brzozy i jak go stosować?

Jak pozyskać sok z brzozy?

Sok z brzozy (oskoła, bzowina) pozyskiwany jest z pnia drzewa. Możliwe jest także uzyskanie go z liści lub dojrzewających pączków, jednak nie jest tak on wartościowy. Sok otrzymuje się poprzez nacięcie pnia drzewa lub wywiercenie w nim otworu, do którego następnie mocuje się rurkę, którą będzie wypływał sok. Okres jego zbioru przypada wczesną wiosną, od początku marca, gdy gleba już zaczyna odmarzać po zimie. Powinien mieć on kolor przezroczysty i być pobierany jedynie ze zdrowych drzew. Po zebraniu, taki sok można przechowywać kilka dni w lodówce. Można go również zamrozić. Nie poleca się natomiast jego pasteryzacji, ze względu na utratę witamin termolabilnych. Sok brzozowy dostępny jest także w aptekach, sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością.

Właściwości soku z brzozy

Sok z brzozy jest źródłem licznych witamin, soli mineralnych oraz związków bioaktywnych. Zawiera między innymi:

• polifenole roślinne o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym
• garbniki
• salicylan metylu
• betulina
• aminokwasy
• witaminę C
• witaminy z grupy B
• potas
• magnez
• fosfor
• wapń
• miedź
• cynk
• żelazo

Ze względu na zawartość salicylanu metylu, sok z brzozy wykazuje łagodne działanie przeciwzapalne, podobne do aspiryny. Z tego powodu, jest często wykorzystywany jako wspomaganie terapii przeziębienia i łagodnych infekcji. Ponadto, ze względu na działanie antyagregacyjne, zmniejsza ryzyko rozwoju zakrzepicy i choroby niedokrwiennej serca. Mimo, że sam w sobie sok ma lekko słodki smak, dzięki obecności betuliny, pomaga w zwiększeniu wrażliwości komórek na insulinę oraz w obniżeniu "złego" cholesterolu LDL we krwi. Sok z brzozy ma działanie moczopędne, dzięki czemu zapobiega tworzeniu się kamieni nerkowych oraz redukuje obrzęki.

Sok z brzozy jest sprzymierzeńcem wszystkich osób odchudzających się. Dzięki zawartości kwasu chlorogenowego, stymuluje przemianę tłuszczów oraz redukuje uczucie głodu. Kwas chlorogenowy jest głównym składnikiem aktywnym zielonej kawy czy yerba mate. Poza korzystnym wpływem na metaolizm, dodatkowo może spowalniać wydzielanie glukozy do krwi oraz zwiększać wrażliwość komórek na insulinę. Pozytywnie oddziałuje na skórę, przyspieszając gojenie się ran i regenerację. Może uzupełniać dietę osób narażonych na anemię, ponieważ zawiera witaminę C, zwiększającą przyswajanie żelaza z pożywienia. Poprzez wspomaganie odporności organizmu, stanowi wartościowy produkt w okresie jesienno-zimowym.

Jak stosować sok z brzozy?

Sok z brzozy stosowany jest w urologii jako środek pomocniczy w przewlekłych chorobach dróg moczowych oraz jako element profilaktyki kamicy nerkowej. Używany jest także wśród osób z obrzękami sercowo-naczyniowymi oraz podczas rekonwalescencji. Popularny jest szczególnie wiosną, jako element kuracji odchudzających. W celu osiągnięcia efektów zdrowotnych, naturalny sok z brzozy powinno się pić regularnie, przez 2-3 tygodnie. Nie ma ściśle określonej zalecanej dawki dziennej soku. Większość źródeł podaje 100-150ml dziennie podzielone na 2 lub 3 porcje.

Sok z brzozy - przeciwwskazania

Tak jak każdy produkt, mogą istnieć pewne przeciwwskazania do jego stosowania. Nie poleca się picia soku z brzozy przez osoby uczulone na pyłek brzozy, reagujące reakcją nadwrażliwości, z ciężkimi chorobami serca lub nerek, z niedrożnością dróg moczowych.

Przepis na zdrowy koktajl z sokiem brzozowym

Składniki koktajlu z sokiem z brzozy:

• szklanka soku z brzozy
• 1 banan
• 1 jabłko
• garść świeżego szpinaku

W celu przygotowania koktajlu należy obrać jabłko i banana. Szpinak umyć. Wszystkie składniki zblendować na gładką masę. Pić od razu po przygotowaniu. Opcjonalnie można dodać sok z cytryny.

Przypisy

1. Lamer-Zarawska, Eliza. Fitoterapia i leki roślinne. Red. . : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2013