Nadmierna potliwość - przyczyny, objawy, leczenie i preparaty na pocenie

Antyperspiranty i inne sposoby na pocenie

Choć nadmierna potliwość nie jest uznawana w Polsce za chorobę to w znacznym stopniu wpływa na życie osób cierpiących na tą dolegliwość. Potrafi zaburzać pracę zawodową oraz relacje towarzyskie przez co negatywnie wpływa na samoocenę i stan psychiczny chorych. Ocenia się, że około 1% populacji dotyczy problem zwiększonej potliwości. Warto na samym początku podkreślić, że samo zjawisko wydzielania potu jest procesem fizjologicznym mającym swoją rolę w organizmie. Dlaczego się pocimy? Pocenie pełni rolę termoregulacyjną. W momencie gdy temperatura ciała jest podwyższona, np: w wyniku wysiłku fizycznego, wysokiej temperatury powietrza, stanu zapalnego lub gorączki uruchamiają się mechanizmy mające na celu schłodzenie ciała i przywrócenie prawidłowej temperatury ciała.

Nadmierna potliwość - przyczyny pocenia

Problemy z potliwością mogą być związane ze stanem emocjonalnym, stresem, gospodarką hormonalną, ciążą oraz z zażywaniem niektórych leków i z niektórymi chorobami takimi jak: malaria, gruźlica, choroby tarczycy, cukrzyca, wirus HIV i nowotwory. Dlatego jeżeli zwiększona potliwość pojawiła się nagle i nie ustępuje po kilku tygodniach warto skonsultować nadmierne pocenie się z lekarzem aby wykluczyć czynnik chorobowy.

Sposoby na potliwość

W dużej mierze sposoby leczenia problemów z poceniem się ograniczają się do łagodzenia objawów tej przypadłości. Pomocne są tu preparaty dostępne w aptece bez recepty, w tym tzw. regulatory potliwości. Mogą to być np: reklamowane w telewizji tabletki na potliwość Perspiblock lub tabletki Antyperspirant. Oba preparaty zawierają wyciąg z szałwii i są przeznaczone dla osób z nadmierną potliwością stóp, dłoni, pleców itp. Szałwia nie znalazła się w ich składzie przypadkiem. W zielarstwie od lat uznawana jest za skuteczne zioło na nadmierne pocenie się. W aptece można zakupić ziele szałwii do zaparzania, do kąpieli, skoncentrowany wyciąg z szałwii w płynie oraz tabletki Szałwia Colfarm. Inne znane zioła na potliwość to: kora dębu, mięta, liście orzecha włoskiego, rumianek, kora brzozy. Zdecydowanie większą popularnością cieszą się antyperspiranty zwane blokerami potu. Warto podkreślić różnice między dezodorantem a antyperspirantem, gdyż mają inne działanie i zastosowanie. Dezodoranty nie hamują pocenia a jedynie maskują przykry zapach oraz ograniczają rozkład bakterii, które za ten zapach odpowiadają.

Skąd się bierze przykry zapach potu?

Sam pot jest bezwonny a dopiero rozkład bakterii żywiących się potem jest źródłem substancji zapachowych. Natomiast antyperspiranty hamują pocenie poprzez blokowanie gruczołów pocenia. Aktualnie najskuteczniejsze antyperspiranty zawierają w składzie sole glinu (stosowane od 1947 roku), najczęściej chlorek glinu. Są to bardzo dobre preparaty ale mogą podrażniać wrażliwą skórę np: pod pachami, dlatego zazwyczaj nie należy ich stosować na skórę po depilacji lub skórę podrażnioną.

Nadmierna potliwość - antyperspiranty i inne kosmetyki na potliwość

Antyperspiranty można zakupić w formie płynu w różnych opakowaniach:

1. antyperspiranty w kulce:
   
   
   • VICHY Antyperspirant kojący z wodą termalną z Vichy
   • IWOSTIN ASPIRIA Trój-aktywny nawilżający antyperspirant bez alkoholu do skóry wrażliwej i alergicznej
   • BIODERMA SENSIBIO DEO Antyperspirant do skóry wrażliwej i po depilacji z ekstraktem z alg morskich
   • ZIAJA Bloker Antyperspirant roll-on
   • ETIAXIL STRONG Silny antyperspirant roll-on działający nawet przez 5 dni
   • VICHY HOMME antyperspirant w kulce dla mężczyzn skuteczny przez 72h
   • ONI.SH czyli antyperspirant w kulce dla mężczyzn
2. antyperspiranty w sprayu:
   
   
   • Odaban antyperspirant w sprayu
   • SVR SPIRIAL spray przeciw nadmiernej potliwości

Alternatywą są antyperspiranty i dezodoranty naturalne najczęściej zawierające ałun potasowy. Jest to naturalny kryształ o działaniu antybakteryjnym, antyseptycznym i ściągającym. Ałun można stosować na skórę po depilacji, jest hypoalergiczny oraz nie pozostawia śladów na ubraniach. Jeżeli interesuje cię naturalny antyperspirant bez alkoholu, aluminium, parabenów, silikonu, PEG i SLS to dezodorant w krysztale prawdopodobnie spełni twoje wymagania. Poniżej przykładowe antyperspiranty naturalne czyli np.: antyperspiranty bez aluminium i bez alkoholu:

• Born to BIO Dezodorant Odczucie Zen z wyciągiem z szałwii lekarskiej i olejkami z drzewa różanego i herbacianego
• ALVA Kristall-Deo Sensitiv Roll on na bazie ałunu potasowego
• GP Naturalny dezodorant z quinoa, prebiotykami i cynkiem; odpowiedni dla wegan i wegetarian
• Deo Naturell Roll on to produkt łączący w sobie właściwości zarówno antyperspirantu, jak i dezodorantu.

Nadmierna potliwość stóp - preparaty na pocenie stóp

Osobna kategoria to preparaty na nadmierną potliwość stóp czyli antyperspiranty i dezodoranty, które ograniczają pocenie, powstawanie przykrego zapachu i często zawierają substancje przeciwgrzybicze np:

• Acerin Foot Protect Antyperspirant przeciw poceniu się stóp w sprayu
• ETIAXIL NORMAL Lotion do stóp i dłoni regulujący zwiększoną potliwość
• Ziołowy antyperspirant do stóp w kremie z chlorhydrolem
• IWOSTIN PROPODIA Dezodorant do stóp na pocenie, na otarcia i odparzenia
• GEHWOL Dezodorant do stóp i butów z recynooleinianem cynku (usuwa zapach potu) i substancjami przeciwgrzybiczymi
• Podolight Dermo Skin Dezodorant do stóp o przedłużonym działaniu dla kobiet i mężczyzn
• APERS Spray Reduktor potu do stóp i dłoni z chlorkiem glinu, allantoiną i pantenolem
• OXEDERMIL Antyperspirant w kremie do stóp, który redukuje potliwość stóp i neutralizuje nieprzyjemny zapach
• Pedipur puder leczniczy na nadmierną potliwość stóp i dłoni.

Problem potliwości pojawia się też w innych miejscach takich jak: fałdy skóry, skóra pod biustem, wewnętrzna strona ud oraz pachwiny, gdzie może prowadzić do odparzeń i podrażnień. W takich przypadkach z powodzeniem można zastosować zasypki i talki do ciała, np: Zasypka Antyperspiracyjna Ziołolek lub ALANTAN Zasypka.

Czy używanie antyperspirantów jest bezpieczne?

Teorie twierdzące, że nie wolno nieprzerwanie używać antyperspirantów bo trzeba się "czasem wypocić" nie mają większego poparcia medycznego. O ile wybieramy atestowany antyperspirant z apteki, stosujemy go zgodnie z instrukcją, a nasza skóra toleruje jego skład to nie zrobi nam krzywdy. A najczęściej spotykane skutki uboczne stosowania antyperspirantów to wyprysk, podrażnienie lub brak zamierzonego efektu. 

Leczenie nadmiernej potliwości - zabiegi

Jonoforeza na potliwość - potliwość rąk, stóp i dłoni leczy się również zabiegiem zwanym jonoforezą. Zabieg jonoforezy najczęściej przeprowadzany jest w gabinecie rehabilitacji i polega na rozrywaniu kanałów jonowych w gruczołach potowych pod wpływem prądu. Jak wygląda jonoforeza? Obszar ciała dotknięty nadmierną potliwością, np: dłonie umieszcza się w kuwetach wypełnionych wodą lub wodą w dodatkiem preparatów cholinergicznych podłączonych do prądu. Czy jonoforeza boli? Zabieg nie jest bolesny a pacjent odczuwa jedynie mrowienie. Najczęściej stosuje się serie 10 zabiegów jonoforezy każdy po 10-15 minut w zależności od zaleceń lekarza.

W przypadkach, gdy potliwość negatywnie wpływa na życie pacjenta a antyperspiranty są nieskuteczne można zastosować bardziej inwazyjne metody leczenia potliwości. Do najbardziej powszechnych należy wstrzykniecie podskórne toksyny botulinowej. Leczenie nadpotliwości toksyną botulinową nie jest refundowane przez NFZ i cały koszt zabiegu, sięgający nawet kilku tysięcy złotych, musi pokryć pacjent. Iniekcje niestety są bolesne, zabieg w zależności od obszaru ciała trwa 10-30 minut a efekt utrzymuje się od 4 do 12 miesięcy.

Innym rozwiązaniem jest leczenie chirurgiczne potliwości czyli sympatektomia. Stosuje się ją w przypadku stwierdzonej przez lekarza nadpotliwości pierwotnej kończyn: nadmierna potliwość dłoni, przedramion, ramion i pach - sympatektomia piersiowa nadmierna potliwość stóp - sympatektomia lędźwiowa. Operacja przeprowadzana jest przy znieczuleniu ogólnym i polega na usunięciu fragmentu pnia współczulnego wraz ze zwojami nerwowymi współczulnymi. Sympatektomia w 90% jest skuteczną metodą leczenia nadpotliwości ale wiążą się z nią pewne zagrożenia. Poza niepowodzeniem samej operacji i uszkodzeniem, np: żył lub tętnic może wystąpić zespół posympatektomijny czyli piekący ból np. w okolicy pośladków, ud i stóp utrzymujący się do 2-4 tygodni po operacji. Inny częsty efekt uboczny sympatektomii to potliwość zastępcza. Kompensacyjne pocenie się innych okolic ciała czyli zwiększona potliwość twarzy, pleców, klatki piersiowej, czoła obserwuje się u około 50-90% pacjentów. Dlatego operacyjne leczenie potliwości powinno być traktowane jako ostateczność, gdy inne metody i leki na nadmierną potliwość zawodzą.

Nadmierna potliwość - domowe sposoby

Aby zmniejszyć pocenie się oraz powstawanie przykrego zapachu potu warto stosować się do kilku zasad:

• unikać kawy, alkoholu i ostrych przypraw
• dbać o regularną higienę,
• robić kąpiele ziołowe dłoni i stóp z kory dębu, mięty, liści orzecha włoskiego, szałwii, rumianku, kory brzozy
• nosić ubrania z włókien naturalnych, o luźnym fasonie
• często zmieniać ubrania i obuwie
• unikać stresu, napięcia i lęku
• wietrzyć pomieszczenia, w których przebywamy.