Czym są włókniaki skórne?

Włókniaki (łac. fibroma) to zmiany skórne o nieregularnym kształcie przyjmujące postać grudkowatych narośli. Powstają w wyniku nadmiernego rozrostu tkanki łącznej włóknistej. Zazwyczaj nie wywołują dolegliwości bólowych. Kiedy występują w miejscu narażonym na tarcie, może dość do ich naderwania, swędzenia i zaczerwienienia. Stanowią częsty problem estetyczny ale zazwyczaj nie stanowią zagrożenia dla życia.

Rodzaje włókniaków - włókniak miękki i włókniak twardy

Włókniak twardy jest guzkiem zbudowanym z przeplatających się histiocytów i kolagenu, z nadmiernym rozrostem naskórka. Najczęściej występują na kończynach dolnych u młodych osób dorosłych. Zazwyczaj występują pojedynczo. Przyjmują postać pojedynczych podskórnych guzków o kształcie workowatym lub kulistym. Zazwyczaj osiągają średnicę od 2 milimetrów aż do 5 centymetrów. Nie powoduje dolegliwości bólowych. Jest twardy, gładki lub szorstki, a przy próbie ucisku przemieszcza się pod skórą. Może mieć kolor czerwony, cielisty, brązowy.

Włókniak miękki często występuje mnogo. Ma barwę cielistą lub ciemniejszą, lekko brązową. Najczęściej umiejscowione są na powiekach, szyi, w pachwinach, na tułowiu i pod pachami. Znamię jest miękkie w dotyku, może być połączone ze skórą cienkim pasmem tkanki lub wyrastać z niej bezpośrednio.

Jak powstają włókniaki? Przyczyny.

Jakie są przyczyny powstawania włókniaków? Według badań, podłoże powstawania włókniaków miękkich jest w głównej mierze genetyczne. Występują bardzo powszechnie, bez względu na płeć. Częstość ich występowania zwiększa się wraz z wiekiem. Zdarza się, że rozwijają się w trakcie ciąży.

Włókniaki twarde to zmiany nabyte. Powstają w wyniku urazu skóry przebiegającego z wytworzeniem stanu zapalnego. np. w wyniku:

• ukąszenia owada
• otarcia naskórka
• pęknięcia kurzajki
• zranienia

Częściej rozwijają się u osób z zaburzeniami hormonalnymi, cukrzycą, otyłością, zespołem von Recklinghausena czy nerwiakowłókniakami.

Włókniaki - diagnostyka u dermatologa

Włókniaki to guzy o charakterystycznym wyglądzie. W celu ich diagnostyki należy się skonsultować z dermatologiem. Lekarz na podstawie parametrów zmiany takich jak:

• kształt
• wielkość
• barwa
• umiejscowienie
• czas powstawania
• liczebność
• twardość
• dolegliwości bólowe
• świąd
• zaczerwienienie obszaru

dokonuje diagnostyki znamienia. Czasami, pobiera wycinek do badania histopatologicznego w celu wykluczenia obecności złośliwej zmiany nowotworowej. Włókniaki na skórze różnicuje się z różnymi innymi schorzeniami dermatologicznymi. Zalicza się do nich między innymi brodawki, tłuszczaki, włókniakomięsaki, czerniaka.

Włókniaki miękkie i twarde - leczenie

Włókniaki to zmiany, które nie ustępują samoistnie. Nie usunięte, utrzymują się przez całe życie. Nie ulegają zezłośliwieniu, nie ma więc konieczności medycznej, by wykonywać zabieg. Często jednak stanowią problem estetyczny, szczególnie gdy występują w okolicy powiek, twarzy czy szyi. Metoda leczenia zależy od lokalizacji oraz wielkości zmiany. Wśród dostępnych opcji wymienia się usunięcie chirurgiczne, krioterapię, elektrokoagulację oraz laser frakcyjny CO2.

Jak pozbyć się włókniaków? Metody usuwania włókniaków.

Jakie są sposoby na usunięcie wkókniaków? Czy istnieją domowe sposoby na usunięcie tych zmian? 

Jedną z najczęściej wybieranych metod jest elektrokoagulacja. Jest to zabieg przeprowadzany z zastosowaniem specjalnego urządzenia generującego prąd o wysokiej częstotliwości. Do niego podpina się sterylne końcówki, które mogą mieć różne kształty - małej kulki, pętelki, czy nożyka. W kontakcie ze skórą, w wyniku działania wysokiej temperatury, dochodzi do denraturacji białek naturalnie występujących w skórze. Dzięki temu, nie ma konieczności zakładania szwów, nawet przy usuwaniu większych znamion. Zabieg nie wymaga nacinania skóry, jest bezpieczny, a ryzyko potencjalnych powikłań niezmiernie niskie. W jego trakcie stosuje się znieczulenie miejscowe lub z użyciem kremu zniecuzlającego (przy mniejszych zmianach). Cała procedura trwa tylko kilka minut. Na miesiąc przed zabiegiem, obszar, gdzie będzie stosowana elektorkoagulacja nie powinien być narażony na składniki o działaniu silnie drażniącym takie jak kwasy kosmetyczne, peelingi chemiczne. Zabiegu nie wykonuje się u osób z chorobą nowotworową, rozrusznikiem serca, pompą insulinową, zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz tendencją do powstawania bliznowców. Jest odradzany w okresie ciąży i karmienia piersią.

Wymrażanie włókniaków ciekłym azotem

Kolejną często stosowaną metodą jest ich wymrażanie ciekłym azotem. Podczas zabiegu, na skórę działa bardzo niska temperatura (około minus 140 stopnii Celcujsza). Najczęściej używana jest do usuwania włókniaków nitkowych.

Laserowe usuwanie włókniaków - problem estetyczny z głowy?

Popularne są także zabiegi laserowe z wykorzystaniem lasera frakcyjnego CO2 (laserowe usuwanie). Urządzenie to wykorzystywane jest nie tylko do usuwania brodawek i włókniaków, ale także redukcji rozstępów, blizn, odmładzania skóry, zmniejszenia poszerzonych porów skóry. Mechanizm działania polega na generowaniu kontrolowanego fototermicznego uszkodzenia skóry. Światło lasera jest absorbowane przez zawartą w niej wodę. Stymuluje to procesy regeneracji, obkurczenie kolagenu oraz tworzenie nowych włókien kolagenowych. Wśród przeciwwskazań do wykonania wymienia się chorobę nowotworową, łuszczycę, stosowanie retinoidów, cukrzycę, a także okres ciąży i karmienia piersią. Po wykonania zabiegu laserem czas regeneracji jest dość długi. Należy stosować się do zaleceń takich jak ochrona przeciwsłoneczna z zastosowaniem filtrów UVA i UVB, a także regularne natłuszczanie skóry.

Czy można usunąć włókniaka w domu?

W aptekach dostępne są specjalne preparaty do usuwania włókniaków i kurzajek. Pomocne może okazać się stosowanie kwasu salicylowego, ma on jednak właściwości silnie wysuszające. Zawsze jednak warto udać się do profesjonalisty i skonsultować swoje podejrzenia z lekarzem, by być pewnym skuteczności zabiegu oraz diagnozy.

 

Przypisy

1. Noszczyk M. Kosmetologia kliniczna i lekarska. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2013.
2. Rycroft, R.J.; Robertson, S.J.; Wakelin, S.H.. Dermatologia. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2014