Przeziębienie w ciąży - czy ma wpływ na dziecko? Bezpieczne sposoby na przeziębienie w czasie ciąży. Jak leczyć katar, kaszel, gorączkę i ból gardła w ciąży?

Objawy przeziębienia

Przeziębienie to infekcja górnych dróg oddechowych powodowana przez wirusy. Najczęściej powodowane jest przez rynowirusy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Objawy przeziębienia narastają stopniowo. charakterystyczne jest osłabienie, katar, uczucie zatkanego nosa, ból gardła, kaszel o małym lub umiarkowanym nasileniu. Najczęściej ustępuje do tygodnia.

Wśród objawów, które są częściej typowymi objawami grypy niż przeziębienia wymienić można gorączkę, bóle mięśni i stawów, dreszcze, duże zmęczenie i osłabienie, ból głowy i gardła, silny kaszel, ucisk w klatce piersiowej. Objawy grypy w ciąży mają nagły początek.

Ból gardła w ciąży

Ból gardła u kobiety ciężarnej często utrudnia przełykanie. Z tego powodu łatwiejsze do przyswojenia będą posiłki o papkowatej lub płynnej konsystencji takie jak risotto, puree, smoothie owocowe, jogurty, zupy. Produkty kwaśne i gorące będą działały niekorzystnie. Wypijane napoje powinny być bez dodatku cukru. Wykonywanie płukanek do gardła poprzez mieszanie wody z solą nie są do końca polecane, ponieważ może to wysuszać błonę śluzową gardła, powodując podrażnienia. Będąc w ciąży, za bezpieczne tabletki na ból gardła uznaje się niektóre preparaty ziołowe - na bazie porostu islandzkiego lub szałwii. Można także płukać gardło naparem z szałwii lub rumianku.

Przeziębienie w czasie ciąży - katar

Podstawą w przypadku przeziębienia w okresie ciąży jest picie dużej ilości ciepłych płynów. Może być to woda przegotowana, niesłodzone herbaty tradycyjne i owocowe, soki, mleko, zupy. Aby złagodzić objawy kataru w ciąży i odblokować zatkany nos sprawdzą się inhalacje z dodatkiem olejków eterycznych np. eukaliptusowego, sosnowego, miętowego. Inhalacje można wykonywać na bazie soli fizjologicznej 0.9% lub wody morskiej. Pomaga to w rozrzedzeniu wydzieliny, dzięki czemu łatwiej ją usunąć.

Kaszel w ciąży

Istnieje bardzo mało badań oceniających bezpieczeństwo zażywania leków na kaszel w ciąży. Przez zastosowaniem jakiegokolwiek syropu na kaszel należy skonsultować się z lekarzem. Z naturalnych metod starym sprawdzonym sposobem na kaszel w ciąży jest syrop z cebuli, który łatwo można przygotować w domu.

Jak leczyć gorączkę w ciąży?

Gorączka dość rzadko pojawia się podczas przeziębienia. Dużo częściej jest objawem grypy. Stan podgorączkowy ok. 37 stopni pobudza system odpornościowy do walki z infekcją i nie poleca się zażywania leków przeciwgorączkowych. Kiedy jednak temperatura ciała wzrasta i ten stan utrzymuje się przez dłuższy czas, może być to groźne dla dziecka i przebiegu ciąży, nawet powodując poronienie. Na początek w celu zbicia gorączki zalecane są chłodne okłady. Jeśli to nie poskutkuje, wtedy może pomóc paracetamol - lek dostępny bez recepty w każdej aptece. Jest on uznawany za bezpieczny w ciąży.

Leki na przeziębienie w ciąży - jakie są dozwolone?

Leczenie przeziębienia w ciąży jest objawowe i wspomagające układ odpornościowy. Gorączka powinna być skutecznie zwalczana z powodu jej możliwego wpływu na płód. Należy nie dopuszczać do wzrostu temperatury ciała powyżej 39 stopni.

Najczęściej stosowanym lekiem na przeziębienie dla kobiet w ciąży jest paracetamol. Z niesteroidowych leków przeciwzapalnych w uzasadnionych przypadkach stosuje się także ibuprofen, jednak jest on przeciwwskazany w trzecim trymestrze ciąży.

Domowe sposoby na przeziębienie w ciąży

Ważnym elementem leczenia przeziębienia jest odpoczynek, sen, dobrze zbilansowana dieta oraz picie 2-3 litrów ciepłych płynów na dobę. Ponadto, wśród domowych sposobów na lekkie przeziębienie wymienić można:

• herbata z miodem i imbirem
• sok z owoców czarnej porzeczki
• sok z owoców malin
• witamina C
• rutyna
• napar z lipy
• syrop z cebuli
• inhalacje z dodatkiem olejków eterycznych

Uwaga! Nie poleca się herbatek z liści maliny ze względu na pobudzenie czynności skurczowej macicy, co może doprowadzić do przedwczesnego porodu. Jeżeli nigdy wcześniej nie były używane produkty pochodzenia pszczelego takie jak np. propolis, lepiej ich nie testować w ciąży ze względu na silne działanie uczulające. Wśród preparatów aptecznych bez recepty nie powinno się stosować tych zawierających efedrynę, kwas acetylosalicylowy czy kodeinę. Co ciekawe, nawet nie wszystkie ziołowe tabletki do ssania mogą być używane w trakcie ciąży np. te zawierające podbiał i/lub tymianek mogą wywołać czynność skurczową macicy.

Czy przeziębienie u kobiety w ciąży ma wpływ na dziecko?

Łagodne objawy przeziębienia nie są niebezpieczne dla dziecka. Objawem wyraźnie wpływającym na płód jest jedynie wysoka gorączka, szczególnie niebezpieczna w pierwszym trymestrze ciąży. Może ona działać teratogennie, spowodować przedwczesny poród, a nawet wewnątrzmaciczne obumarcie płodu. Możliwe jest przejście wirusa przez łożysko. Najmniejsze ryzyko jest na początku ciąży i zwiększa się wraz z jej rozwojem - im bliżej końca ciąży tym większe ryzyko przejścia wirusa na płód od chorej mamy. Najbardziej niebezpieczna jest infekcja wirusowa płodu na początku ciąży, ponieważ może przyczynić się do powstania wad rozwojowych, a nawet obumarcia płodu. Infekcja płodu pod koniec ciąży zazwyczaj nie jest taka groźna. Powoduje przejściowe zmiany objętości płynu owodniowego, łagodne powiększenie wątroby czy obrzęk łożyska. Na szczęście szacuje się, że transmisja wertykalna wirusa (przez łożysko) dotyczy mniej niż 10% ciężarnych. Powikłania infekcji wirusowych u noworodków obserwowane są sporadycznie.

Należy zaznaczyć, że nieleczone przeziębienie może prowadzić do wielu powikłań takich jak zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, ucha środkowego, zatok czy krtani.

Profilaktyka infekcji w ciąży

Profilaktyka przeziębienia jest podobna jak wszystkich innych wirusowych infekcji przenoszonych drogą kropelkową. Podstawą jest dbanie o higienę i częste mycie rąk ciepłą wodą z mydłem, w szczególności po powrocie do domu. Dodatkowo o odporność w ciąży należy dbać na co dzień. Do utrzymania sprawnie funkcjonującego układu immunologicznego przyczynia się zbilansowana dieta, aktywność fizyczna, dbanie o sen i regenerację, a także unikanie nadmiernego stresu i przepracowania. W okresach wzmożonej ilości zachorowań lepiej unikać przebywania w dużych skupiskach ludzi.

Przypisy

1. Bręborowicz G., Dworacka M. Farmakoterapia w położnictwie. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018.
2. Laelago, Tariku. Herbal medicine use during pregnancy: benefits and untoward effects. Herbal medicine (2018): 103-119.
3. Servey, Jessica, and Jennifer Chang. Over-the-counter medications in pregnancy. American family physician 90.8 (2014): 548-555.