Pielęgnacja tatuażu tuż po zrobieniu i później. Jak dbać o świeży tatuaż, by mógł dobrze się zagoić? Czym nawilżać nowy tatuaż?

Pielęgnacja tatuażu w praktyce: etapy gojenia tatuażu, mycie, zabezpieczanie wzoru i ochrona przed słońcem

Nowy tatuaż - zwłaszcza ten wykonany kolorowym tuszem - zawsze prezentuje się świetnie: linie są wyraźne i równe, kontury utrzymują wypełnienie w ryzach, a barwy wydają się żywe i jaskrawe. W miarę upływu czasu tatuaż poprawnie „osadza się” w skórze, kolory nieco blakną, a linie i kontury stają się grubsze i bardziej rozmyte. To całkowicie normalny proces, którego nie należy się obawiać. Aby jednak rysunek na skórze wyglądał przez wiele lat nienagannie, należy szczególnie dbać o kwestię gojenia tatuażu - zwłaszcza do kilku tygodni po jego wykonaniu. Pracownicy studia powinni poinformować klienta o najważniejszych zasadach odpowiedniej pielęgnacji, natomiast wdrożenie tych zasad spoczywa już na osobie tatuowanej. Jakie to zasady? W jaki sposób dbać o tatuaż, by dobrze się wygoił, a po zagojeniu prezentował się świetnie przez wiele lat? Czego nie robić w trakcie gojenia i jakie preparaty do smarowania skóry wybierać do codziennej pielęgnacji? Sprawdź najważniejsze informacje o etapach gojenia tatuażu, o warunkach jego ekspozycji na słońce i innych aspektach mających wpływ na wygląd tatuażu!

Kiedy najlepiej zrobić tatuaż i jak się do niego przygotować?

W teorii tatuaż można wykonać tak naprawdę o każdej porze roku, niemalże na każdym rodzaju skóry. W praktyce istnieją jednak pewne zalecenia, których warto trzymać się, by zarówno zminimalizować ryzyko nieprawidłowego gojenia się wzoru, jak i ułatwić pracę tatuatorowi bądź tatuatorce.

Przede wszystkim najlepiej będzie wykonać tatuaż jesienią, zimą lub wczesną wiosną. Ograniczamy wówczas ekspozycję świeżo zrobionego tatuażu na promieniowanie słoneczne, które ma niestety bardzo negatywny wpływ na rysunek na skórze. Oprócz tego wzory wykonuje się na ciele nieopalonym - przed zabiegiem wykluczone jest więc zarówno korzystanie z naturalnych kąpieli słonecznych, jak i z solarium. Wynika to z wielu czynników, a w tym z narażenia skóry na bardziej intensywne niż zazwyczaj łuszczenie, a także na zwiększone ryzyko podrażnienia. Dodatkowo zabezpieczony folią czy second skinem (rodzajem opatrunku określanym jako "druga skóra", o którym piszemy poniżej) jest łatwiejszy do „schowania” pod ubraniem.

Drugi, niezwykle ważny aspekt to przygotowanie skóry do tatuażu. Co prawda wzór można wykonać na skórze przesuszonej, podrażnionej czy z innymi problemami, jednak wówczas wynik pracy może być nieprzewidywalny i mijać się z oczekiwaniami klienta. Na kilka tygodni przez wykonaniem tatuażu warto więc przyłożyć się do codziennego, sumiennego nawilżania przy pomocy mleczek, balsamów czy maseł. Dodatkowo na 2-3 dni przed samą sesją można wykonać peeling, który pomoże wygładzić skórę i pozbyć się martwych komórek naskórka. Na tak przygotowanym „płótnie” tatuator jest w stanie wykonać precyzyjny rysunek, który nie będzie wymagał poprawek. Co istotne, różne choroby dermatologiczne w aktywnej fazie, dające objawy w obrębie pola, w którym tatuaż miałby być wykonywany (zaczerwienienia, trądzik, łuszczenie się) uniemożliwiają tatuowanie. Przed sesją konieczne będzie więc wyleczenie skóry.

Niektórzy tatuatorzy proszą również swoich klientów o ogolenie tatuowanego miejsca przed sesją, a inni robią to już w salonie - dlatego o tę kwestię warto zapytać wybranego przez nas artystę (zwłaszcza, jeśli jest to nasz pierwszy tatuaż w danym studiu). Dodatkowo należy poinformować tatuatora o swoich alergiach, a w przypadku tworzenia kolejnego wzoru - o procesie gojenia poprzednich, by specjalista mógł ewentualnie doradzić klientowi, jakich błędów nie popełniać przy dbaniu o świeży tatuaż.

Etapy gojenia tatuażu i jego zabezpieczanie - folia spożywcza czy second skin?

Proces gojenia się tatuażu można podzielić na kilka etapów:

• pierwszy etap trwa od 1 do 3 dni po wykonaniu wzoru. Polega on na aktywacji mechanizmów obronnych organizmu, który traktuje świeży tatuaż jak ranę (i tak samo powinniśmy go traktować my). Skóra wokół rysunku puchnie, staje się czerwona i obrzmiała. Z samego tatuażu sączy się tusz, osocze, a czasem nawet krew. To etap, w którym istnieje największe ryzyko zakażenia rany, więc szczególnie podczas pierwszych kilku dni od zrobienia, tatuaż wymaga stosowania najwyższych standardów higieny i nawilżania skóry;
• drugi etap gojenia tatuażu to pojawienie się strupków - a więc zamknięcie rany (trwa on od tygodnia do dwóch - wszystko zależy od wielkości wzoru oraz tego, czy był wypełniony, czy nie). Same strupki są suche, mogą swędzieć, skóra w obrębie wzoru staje się napięta i ściągnięta, sama wytwarzając „naturalny” opatrunek. W tym czasie istotne jest, by pod żadnym pozorem nie drapać tatuażu, a systematycznie go nawilżać i natłuszczać;
• trzeci etap gojenia to łuszczenie się skóry (trwa on znów od tygodnia do nawet 3-4 tygodni). Zaczyna ona odchodzić od gotowego wzoru płatkami, na których możemy gołym okiem dostrzec pozostałości tuszu. W tym czasie także skóra może swędzieć i sprawiać wrażenie ściągniętej, natomiast znów - nie wolno jej drapać, a należy ją mocno nawilżać i natłuszczać, by zachowała miękkość oraz elastyczność;
• czwarty etap gojenia tatuażu rozpoczyna się, gdy cały naskórek ulegnie złuszczeniu, ale skóra w obrębie nowego wzoru wciąż pozostaje wrażliwa i delikatna. Podczas tego etapu nie przestajemy więc jej nawilżać, pamiętając jednocześnie o pokrywaniu nowego rysunku warstwą produktu z wysokim filtrem (jeśli będziemy eksponować go na słońce).

Zanim skóra w obrębie tatuażu zacznie przypominać tę na całym ciele, minie kilka tygodni. Zaobserwujesz również wtedy delikatne blednięcie kolorów oraz pogrubienie się konturów. Tak, jak zostało to wspomniane we wstępie, jest to całkowicie normalny proces i nie świadczy o błędach popełnionych przez tatuatora. Mając to na uwadze, warto wybierać wzory o konturach nieco cieńszych niż te oczekiwane.

Kolejną istotną kwestią w kontekście gojenia się tatuażu, jest jego zabezpieczanie przed oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Jeszcze w studiu tatuażu, po zakończeniu zabiegu, artysta na umyty i zdezynfekowany wzór nałoży folię spożywczą lub opatrunek second skin. Czym się różnią?

• Opatrunek w postaci folii „opatrunek” nieoddychający - w związku z tym należy wymieniać ją maksymalnie co 3-4 godziny, za każdym razem obmywając tatuaż z osocza i tuszu oraz zabezpieczając go cienką warstwą kremu lub innego, wskazanego przez specjalistę produktu ochronnego.
• second skin jest opatrunkiem nieprzepuszczającym osocza i wypływającego z rany tuszu, ale jednocześnie oddychającym i chroniącym tatuaż przed działaniem czynników zewnętrznych. To sprawia, że second skin - jeśli nie jest przerwany, nakłuty czy przepełniony - może być noszony nawet do 2-3 dób od wykonania tatuażu.

Przy folii spożywczej problem może stanowić samo mocowanie opatrunku, a przy second skinie - jego nieestetyczny wygląd (pod oddychającą folią zbiera się tusz i osocze, a czasem także krew) oraz odklejanie (ważne, by odbyło się to pod prysznicem - wówczas foliowy opatrunek odklei się od skóry nie pozostawiając podrażnień).

Pielęgnacja tatuażu. Czym smarować tatuaż podczas gojenia? Masło, krem czy inne kosmetyki do tatuażu?

Tak, jak zostało wspomniane powyżej, po zdjęciu pierwszego opatrunku oraz przemyciu tatuażu i jego osuszeniu, należy zabezpieczyć nowy wzór warstwą produktu ochronnego. Czym więc pielęgnować tatuaż? Na rynku dostępne są takie formuły, jak:

• olejki do pielęgnacji tatuażu, które są niezwykle wydajne i pozwalają pokryć cały tatuaż niewielką ilością produktu. Ważne jednak, by w składzie takich preparatów nie znajdował się wysuszający alkohol czy olejki eteryczne, mogące podrażnić skórę. Niektóre z olejków do tatuażu pozostawiają niestety tłustą, klejącą się warstwę, która z jednej strony zabezpiecza przed utratą wody z naskórka, ale z drugiej - może kleić się do ubrań czy pozostawiać plamy na meblach, dlatego olejek najlepiej stosować w ciągu dnia, na tatuaże nieosłonięte folią czy ubraniem;
• kremy do tatuażu oraz emulsje. To niezwykle uniwersalne produkty, które mogą zabezpieczać nowy wzór zarówno podczas początkowej fazy gojenia, jak i na późniejszych etapach tego procesu. Warto tutaj dodać, że emulsje czy kremy są zazwyczaj lżejsze niż inne formuły i wchłaniają się szybciej - nadają się więc pod ubranie, jednak należy aplikować je częściej, niż masła do tatuażu czy olejki;
• maści do tatuażu oraz masła. To produkty o treściwej, odżywczej konsystencji, idealne do regeneracji skóry w pierwszym etapie gojenia. Przede wszystkim tworzą na tatuażu ochronną powłoczkę, zabezpieczającą zarówno przed utratą wody, jak i przed kontaktem z czynnikami zewnętrznymi. Pozostają na skórze dłużej, niż kremy czy emulsje, dlatego można aplikować je rzadziej.

Niezależnie od tego, jaki produkt do pielęgnacji tatuażu wybierzesz, należy pamiętać o jego aplikacji na czystą i osuszoną skórę - nigdy nie można „dokładać” kolejnych warstw produktu na nałożony wcześniej krem czy masło. Dodatkowo warstwa kosmetyku powinna być cieniutka - nakładanie grubej warstwy okluzyjnej z wykorzystaniem tłustej formuły może sprawić, że wzór będzie goił się wolniej i gorzej.

Jak dbać o świeży tatuaż, by szybciej go zagoić? Jak dbać o tatuaż po wygojeniu? Jak NIE pielęgnować świeżego tatuażu, czyli czego nie robić po tatuowaniu?

Oprócz ścisłego trzymania się instrukcji tatuatora lub tatuatorki co do dbania o świeżo wykonany wzór, warto również zadbać o pewne kwestie, które pomogą przyspieszyć proces gojenia w pierwszych dniach i tygodniach po wykonaniu wzoru. Mowa tu przede wszystkim o:

• „wietrzeniu” tatuażu - a więc odsłanianiu go jak najczęściej, w miarę możliwości. Oczywiście powinno to odbywać się w zaciszu domowym, ponieważ przy wychodzeniu zwykle zakładamy ubrania z długimi nogawkami czy rękawami, jednocześnie narażając tatuaż na kontakt z materiałem i zanieczyszczeniami z otoczenia - w takiej sytuacji nadal warto zabezpieczać świeży rysunek opatrunkiem. Jeśli wyjście z domu jest konieczne konieczne, staraj się nosić przewiewne ubrania z naturalnych materiałów;
• unikaniu spożywania alkoholu - zarówno na kilka dni przed, jak i na kilka dni po wykonaniu tatuażu. Niestety, alkohol negatywnie wpływa na różne procesy zachodzące w organizmie - w tym zwłaszcza na proces gojenia. Nie można przewidzieć, jak dawka tej substancji wpłynie na wygląd i proces gojenia nowego wzoru w danym przypadku, dlatego najlepszym wyborem jest zupełne unikanie alkoholu we wspomnianych powyżej okresach;
• unikaniu ekspozycji tatuażu na promieniowanie słoneczne. Ogólnie rzecz biorąc, każda rana (czy powstała w wyniku skaleczenia czy może po zmianach trądzikowych) wyeksponowana na słońce może pozostawić po sobie ślad w postaci przebarwienia. Nie inaczej jest w przypadku tatuażu - to przecież świeża rana. Aby wzór zagoił się dobrze, nie można wystawiać go na ostre słońce, a jeśli jest to niemożliwe - należy nakładać na niego krem z filtrem o najwyższym faktorze - SPF50;
• przez pierwsze 2-3 tygodnie od wykonania tatuażu (a najlepiej do całkowitego zakończenia procesu łuszczenia) unikaniu wizyt na basenach, saunach, siłowniach i we wszystkich tych miejscach, w których istnieje zwiększone ryzyko zakażenia rany bakteriami lub grzybami obecnymi w przestrzeniach użytkowanych przez wiele osób. Z uwagi na możliwość kontaktu z bakteriami nie należy również kąpać się w morzu czy jeziorach nawet do 4-6 tygodni po zabiegu;
• przez pierwszy tydzień lub dwa - unikaniu gorących kąpieli. W trakcie gojenia tatuażu wskazane jest branie krótkich pryszniców;
• stosowaniu wyłącznie tych preparatów, które są zalecone przez artystę w studiu. Nie należy polewać świeżego wzoru wodą utlenioną, octaniseptem czy innymi środkami odkażającymi lub drażniącymi. Do mycia tatuażu warto stosować łagodne preparaty - na przykład płyny do higieny intymnej, a do osuszania - jednorazowe ręczniki papierowe.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących pielęgnacji tatuażu, procesu gojenia czy reakcji niepożądanych organizmu, należy zwrócić się do tatuatora, który wykonywał wzór. Jeśli jednak sytuacja jest naprawdę niepokojąca (u danej osoby utrzymuje się gorączką, rana nie chce się goić, krwawi i nie tworzą się na niej strupy), konieczna będzie wizyta u lekarza pierwszego kontaktu lub dermatologa. Po całkowitym wygojeniu rysunku należy dbać o skórę tak, jak zwykle, przy czym szczególną uwagę warto zwrócić na ochronę przeciwsłoneczną.

Tatuaż latem - jak chronić tatuaż przed działaniem promieniowania słonecznego? Czy nowy tatuaż można opalać?

Tak, jak zostało to wspomniane powyżej - promieniowanie UV nie jest najlepszym "przyjacielem" zarówno świeżego, jak i starszego tatuażu. Intensywna ekspozycja na słońce i ogólnie rzecz biorąc - opalanie (sztuczne czy naturalne) przyczyniają się do powstawania przebarwień, przyspieszenia procesów starzenia się skóry, do blaknięcia tatuażu i - w miarę upływu czasu - do rozmywania się konturów rysunku.

Aby zatrzymać działanie promieni słonecznych i łagodzić ich wpływ na skórę, należy stosować kremy z wysokim faktorem UV - najlepiej SPF50+. Dotyczy to oczywiście zarówno świeżych wzorów, jak i tych starszych. Niektóre kosmetyki do pielęgnacji tatuażu zawierają w sobie filtry, natomiast najlepszym wyborem jest stosowanie filtrów dedykowanych po prostu ochronie skóry przed szkodliwym działaniem promieni UVA i UVB.

Źródła:

1. Dr med. J. Maciejewska, Czy tatuaż jest bezpieczny dla zdrowia? [w:] Medycyna Praktyczna, 21.10.2014
2. E. Stanek-Misiąg, Tatuaż na całe życie [w:] Medycyna Praktyczna, 23.06.2020
3. J. Putek, J. Szczęch, P. Pacan, A. Reich, Ocena tatuaży w dermatologii [w:] Dermatologia w Praktyce Klinicznej 2013;1 (3);
4. N. Godlewska, M. Ruprich, Skin pigmentation - complications and side effects [w:] Kosmetologia Estetyczna2013;12 (1)