Łupież pstry - objawy, leczenie łupieżu pstrego i domowe sposoby na łupież pstry

Łupież pstry jest chorobą skóry o podłożu grzybicznym. Dolegliwość ta objawia się występowaniem brunatnych, różowych lub jasnobrązowych plam na skórze, które odbarwiają się pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Jak leczyć to schorzenie i jakie grzyby je wywołują?

Czym jest łupież pstry?

Łupież pstry (łac. pityriasis versicolor) jest powierzchowną, łagodną infekcją grzybiczą wywołaną przez drożdżaki z rodzaju Malassezia. Najczęściej zakażenie wywołują odmiany Malassezia furfur, Malassezia globosa oraz M. sympodialis). Do jej rozwoju przyczynia się obniżenie odporności, nadmierna potliwość oraz wzmożona produkcja łoju. Częściej występuje u osób otyłych, ponieważ w fałdach skórnych, w których panuje wilgoć panują idealne warunki do namnażania drożdżaków. Ponadto, zwiększone ryzyko rozwoju łupieżu pstrego wstępuje u osób długotrwale przyjmujących antybiotyki, kortykosteroidy i leki immunosupresyjne, niedożywione, chorujące na AIDS oraz z zaburzeniami funkcji układu immunologicznego.

Łupież pstry występuje u ludzi na całym świecie, jednak najczęściej w krajach o dużej wilgotności powietrza i wysokiej temperaturze. Najczęstsze lokalizacje zmian skórnych to klatka piersiowa, brzuch, pachwiny i ramiona. Ten rodzaj łupieżu rzadko występuje na owłosionej skórze głowy.

Rozpoznanie stawiane jest na podstawie badania fizykalnego, bezpośredniego badania mykologicznego oraz badania w świetle lampy Wooda. Łupież pstry różnicowany jest z innymi chorobami skóry, takimi jak bielactwo, łupież biały, łupież różowy, zapalenie łojotokowe, łuszczyca kropelkowata czy dermafitoza skóry gładkiej.

Czy łupież pstry jest zakażny? Nie, łupież pstry nie jest chorobą zakaźną. Drożdżaki wywołujące tę chorobę stanowią element naturalnej flory skóry. Z tego powodu, zakaźność, nawet dla najbliższego otoczenia jest nieznaczna. Mimo wszystko, osoby, które nie zachowują zasad higieny, używają wspólnych ręczników czy szczotki do włosów z innymi osobami, uczęszczające na basen czy solarium, mają szansę się zarazić. Ryzyko to jednak jest nieproporcjonalnie niższe niż w przypadku innych rodzajów grzybic.

Łupież pstry - objawy

Jakie są objawy łupieżu pstrego? Łupież pstry to schorzenie objawiające się złuszczającymi, odbarwionymi lub przebarwionymi plamami zlokalizowanymi na tułowiu, szyi i/lub ramionach. Ponadto, u dzieci mogą występować także na twarzy. Plamy są jasnobrązowe, brunatne lub różowe złuszczające się, zazwyczaj o nieregularnych zarysach. Nie poddają się opalaniu po ekspozycji na słońce. Związane jest to z wytwarzaniem przez grzyby czynników hamujących melanogenezę. Plamy te mogą zlewać się ze sobą. U niektórych osób, dodatkowo obserwuje się świąd skóry.

Zmiany chorobowe mają tendencję do nawrotów. Nawrotom sprzyja klimat ciepły i wilgotny. Infekcja ta częściej występuje u młodzieży w okresie dojrzewania i młodych dorosłych. Związane jest to ze zwiększoną produkcją łoju w tym okresie, stwarzającego optymalne środowisko do rozwoju grzybów z rodzaju Malassezia.

Łupież pstry - leczenie

Pierwszym rzutem leczenia łupieżu pstrego jest leczenie miejscowe. W leczeniu łupieżu pstrego stosuje się szampony, kremy i maści z substancjami o działaniu przeciwgrzybiczym i przeciwłupieżowym. Zalicza się do nich m.in ketokonazol, klotrimazol, ekonazol, izokonazol, cyklopiroks, terbinafinę, siarczek selenu. Konieczne może okazać się dodatkowa terapia ogólna. Zazwyczaj polega ona na stosowaniu doustnym tabletek z itrakonazolem w dawce 200mg przez okres 7 dni lub flukonazolem w dawce 15-300mg, raz w tygodniu przez okres od 2 do 4 tygodni. W celu diagnozy i ustalenia planu leczenia, należy udać się do dermatologa.

Domowe sposoby na łupież pstry

Podstawową metodą leczenia łupieżu pstrego w warunkach domowych są preparaty z ketokonazolem. Leczenie to jednak można uzupełnić o preparaty ziołowe. Pomocne mogą okazać się kremy i maści zawierające nagietek, tymianek, aloes, olejek z drzewa herbacianego czy olejek z oregano. Należy pamiętać, że łupież pstry rozwija się szczególnie szybko u osób z obniżoną odpornością. Z tego powodu, ważnym elementem profilaktycznym rozwoju tej dolegliwości jest dbanie o prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Suplementy zawierające tran, kwasy omega-3, propolis, pierzgę, probiotyki, czy jeżówkę purpurową będą korzystnym uzupełnieniem diety.

 

Przypisy:

1. Rycroft, R.J.; Robertson, S.J.; Wakelin, S.H.. Dermatologia. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2014
2. Jabłońska, Stefania; Majewski, Sławomir. Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2013
3. Renati, Sruthi, Anthony Cukras, and Michael Bigby. "Pityriasis versicolor." bmj350 (2015).