Lubczyk – właściwości lecznicze, zastosowanie lubczyku w medycynie, jak hodować lubczyk?

Lubczyk – właściwości lecznicze

Lubczyk (łac. levisticum officinale) znany jako naturalny afrodyzjak, należy do rodziny roślin selerowatych. To wieloletnie i aromatyczne ziele rozmiarem przewyższa resztę ziół. W przyjaznych warunkach potrafi osiągnąć nawet do półtorej metra wysokości. Bylina ta ma bladożółte kwiaty oraz krótkie, brunatne kłącze. Zbiory lubczyku odbywają się w sierpniu.

Szerokie spektrum działania tej rośliny sprawia, że stosowana jest w medycynie. Liście lubczyka ogrodowego bardzo często dodawane są do potraw, a dzięki prozdrowotnym właściwościom korzenia znajduje zastosowanie również w medycynie. Współcześnie lubczyk stosowany jest zazwyczaj w tabletkach, najczęściej w połączeniu z żeń-szeniem. Zarówno żeń-szeń, jak i lubczyk uznawane są za rośliny wspomagające doznania miłosne, lecz bogaty skład lubczyka sprawia iż jego zastosowanie w medycynie jest bardzo szerokie. Roślina ta zawiera olejki eteryczne, fitosterole, kwasy organiczne oraz skrobię. Według publikacji lubczyk:

• chroni przed chorobami serca
• oczyszcza organizm z toksyn
• pozytywnie wpływa na nerki układ moczowy oraz skórę
• wspomaga przemianę materii
• zwalcza niestrawność
• zapobiega chorobom prostaty

Zastosowanie lubczyku w medycynie

Olejki znajdujące się w lubczyku zawierają kwasy organiczne, które działają jako naturalny przeciwutleniacz oraz liczne związki terpenowe, wykazujące aktywność bakteriobójczą. Skutecznie zwalcza również zatrucia pokarmowe oraz niestrawności. Łagodzące działanie lubczyka na ściany jelit i żołądka oraz jego rozkurczowe działanie sprawia, że również jest skutecznym środkiem w przypadku uporczywych bólów brzucha. Przyjmowanie ziela w postaci wyciągów, tabletek czy naparów pozytywnie wpływa na niestrawność. Ziele skuteczne jest również przy chorobach serca i układu krwionośnego.  Ponadto, zawarta w lubczyku kumaryna działa przeciwzakrzepowo.

Lubczyk jest również skutecznym środkiem w przypadku problemów z pęcherzem o podłożu infekcyjnym.Występujący w lubczyku ligustylid sprawia, że roślina jest naturalnym spazmolitykiem, który rozluźnia mięśnie gładkie. Dzięki temu może łagodzić ból występujący w trakcie miesiączek i niwelować dolegliwości bólowe.

Lubczyk - zastosowanie w kuchni

Ze względu na swój niepowtarzalny smak i aromat lubczyk jest często stosowany w kuchni. W smaku jest gorzkawy, lekko ostry oraz cierpki, i stanowi doskonały dodatek do wszelkiego rodzaju sosów, ryb, potraw mięsnych czy owoców morza. Jest również popularnym składnikiem przypraw do zup. Do potraw wykorzystywany jest zarówno w całości ,jak i posiekany. Lubczyk jest również jednym z głównych składników przyprawy maggi.

Lubczyk – uprawa

Jak uprawiać lubczyk? Lubczyk preferuje ciepłe i nasłonecznione stanowiska, lecz również poradzi sobie w miejscach zacienionych. Najlepsze są gleby lekkie i przepuszczalne, spulchnione oraz dobrze uprawione, które nie są żyzne i zwięzłe, ale z dużą zawartością składników pokarmowych. Lubczyk nie urośnie na glebach jałowych, kwaśnych, suchych czy gliniastych. Nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu zaraz po ich zbiorze, dzieje się to zazwyczaj w sierpniu bądź późną jesienią, przed nastaniem mrozów, i wysiewane są na głębokość około 2-3 centymetrów. Ziemię należy nawozić, spulchniać, odchwaszczać oraz systematycznie podlewać, a zimą, by uniknąć przemarznięcia rośliny należy ją obsypać kompostem lub słomianym obornikiem . Świeże pędy pozyskiwane są przez cały okres wegetacji. Należy je zbierać w suche, słoneczne dni, najlepiej w godzinach popołudniowych, wtedy bowiem zawierają najwięcej olejków eterycznych i są najbardziej aromatyczne.

Przeciwwskazania do spożywania lubczyku

Lubczyk jest zielem łatwostrawnym, przeciwskazań do spożycia tej rośliny jest stosunkowo niewiele. Należy przede wszystkim pamiętać o jego rozkurczowym działaniu, które może być bardzo niekorzystne dla kobiet w ciąży. O ile spożycie niewielkiej ilości liści, przykładowo w rosole, nie powinno stanowić problemu, o tyle kobiety w ciąży powinny unikać wszelkich preparatów przygotowanych z jego korzenia lubczyku. Osoby z nadwrażliwością na kwas glutaminowy również powinny zwrócić uwagę na jego stosowanie - zarówno w postaci przyprawy, jak i suplementu.

Przypisy

1. Spréa, Rafael Mascoloti, et al. "Chemical and bioactive characterization of the aromatic plant Levisticum officinale WDJ Koch: A comprehensive study." Food & function 11.2 (2020): 1292-1303.
2. Miran, Mansour, et al. "Characterization and antibacterial activity of phthalides from the roots of the medicinal herb Levisticum officinale WDJ Koch." Iranian Journal of Pharmaceutical Research: IJPR 19.2 (2020): 182.
3. Ghafari, Saeedeh, et al. "The herbal medicine proposed by Iranian Traditional Medicine (Persian Medicine) for treatment of primary Dysmenorrhea: A Review." Traditional and Integrative Medicine (2018): 30-42.
4. Jakubczyk, Anna, et al. "In vitro Antioxidant, Anti-inflammatory, Anti-metabolic Syndrome, Antimicrobial, and Anticancer Effect of Phenolic Acids Isolated from Fresh Lovage Leaves [Levisticum officinale Koch] Elicited with Jasmonic Acid and Yeast Extract."Antioxidants 9.6 (2020): 554.
5. Sargazi, Saman, et al. "Effect of Levisticum officinale hydroalcoholic extract on DU-145 and PC-3 prostate cancer cell lines."Gene, Cell and Tissue 4.4 (2017).
6. Akram, Muhammad, and Abid Rashid. "Anti-coagulant activity of plants: mini review." Journal of Thrombosis and Thrombolysis 44.3 (2017): 406-411.