Katar i zatkany nos - przyczyny i sposoby na katar sienny, katar przy przeziębieniu i innych infekcjach

Przyczyny kataru

Katar bywa bardzo uciążliwy. Przez uczucie zatkanego nosa czujemy się zmęczeni i niewyspani. Katar jest jednym z najczęściej pojawiających się objawów infekcji górnych dróg oddechowych, zapalenia zatok oraz alergii sezonowych. Najczęściej uczucie zatkanego nosa powoduje zielona lub żółta wydzielina ropna charakterystyczna dla zakażenia bakteryjnego lub wirusowego. Zazwyczaj po 5-7 dniach infekcji nos się udrażnia. Czasami jednak okres ten może być dłuższy. Szczególnie dotyka to osób z zapaleniem zatok przynosowych. Pojawiający się obrzęk i stan zapalny powoduje zablokowanie ujścia zatok do jamy nosowej, przez co utrudniony jest odpływ wydzieliny i dochodzi do jej gromadzenia w zatokach. Towarzyszy temu ból głowy i twarzy u nasady nosa po obu stronach, który nasila się przy pochylaniu głowy. Wydzielina spływa po tylnej ścianie gardła, powodując mokry kaszel. Zazwyczaj, aby jak najszybciej złagodzić dolegliwości, łączy się metody domowe i farmakologiczne.

Sposoby na zatkany nos i katar w przebiegu przeziębienia

Katar jest częstym objawem sezonowych infekcji wirusowych. Pomaga on w walce z zakażeniem, ponieważ wraz z usuwaną, wydmuchiwaną, zalegającą wydzieliną z organizmu usuwane są patogeny. Właśnie dlatego stosowanie leków hamujących katar powinno być jedynie doraźne, przez maksymalnie kilka dni. W celu złagodzenia dolegliwości stosuje się leki obkurczające naczynia krwionośne w błonie śluzowej nosa w postaci aerozolu lub kropli. Jedną z najpowszechniej stosowanych substancji czynnych jest chlorowodorek oksymetazoliny, który nie tylko zmniejsza katar, ale także łagodzi obrzęk śluzówki nosa, udrażniając go i ułatwiając oddychanie. W celu wzmocnienia naczyń krwionośnych stosować można suplementy doustne z krzemem, witaminą C i rutyną. W aptekach dostępne są także preparaty, które ułatwiają rozrzedzenie wydzieliny i jej usuwanie z dróg oddechowych np. zawierające izotoniczny roztwór soli karnalitowej z Morza Martwego. Do preparatów często dodawane są naturalne olejki eteryczne m.in. miętowy czy eukaliptusowy. Jednym z popularnych wykorzystywanych sposobów są inhalacje z olejkami eterycznymi. W celu złagodzenia podrażnień na skrzydełkach nosa, po każdym wydmuchaniu powinno się posmarować skórę przy nosie cienką warstwą kremu nawilżającego z pantenolem lub allantoiną.

Sposoby na katar u dzieci

W przypadku wystąpienia u małego dziecka uciążliwego uczucia zatkanego nosa warto poznać kilka skutecznych sposobów, by przynieść ulgę maluchowi. Ciekawym rozwiązaniem jest przyklejanie na suche ubranie na wysokości klatki piersiowej specjalnych plasterków aromatycznych ułatwiających oddychanie. Popularnym sposobem jest także nacieranie klatki piersiowej dziecka specjalną maścią łagodzącą objawy przeziębienia. Takie preparaty w swoim składzie zazwyczaj zawierają lewomentol, kamforę racemiczną (Camphora racemica), olejek eukaliptusowy (Eucalypti aetheroleum) oraz olejek terpentynowy. W aptekach dostępne są aerozole i krople do nosa dla dzieci z chlorowodorkiem oksymetazoliny lub ksylometazoliny, które zmniejszają nasilenie kataru i łagodzą obrzęk błony śluzowej nosa. U najmłodszych dobrze sprawdzi się także nebulizacja z soli fizjologicznej, która ułatwi usunięcie zalegającej wydzieliny. U starszych dzieci pomocne może być płukanie jamy nosowej i zatok roztworem soli fizjologicznej. Warto także zadbać o nawilżanie powietrza w otoczeniu dziecka oraz picie odpowiedniej ilości wody. Prawidłowe nawodnienie w trakcie infekcji dróg oddechowych rozrzedza wydzielinę w nosie, a także zmniejsza ryzyko wysuszenia śluzówki nosa.

Jak pozbyć się kataru siennego - sposoby z apteki

Katar alergiczny najczęściej jest problemem sezonowym (alergia na pyłki), ale zdarza się, że występuje cały rok. Alergiczny nieżyt nosa cechuje się wypływem przezroczystej, wodnistej wydzieliny. Podstawą leczenia kataru, jest stosowanie leków o działaniu przeciwhistaminowym oraz aerozoli i kropli donosowych na alergię. Najczęściej polecane przez farmaceutów substancje czynne używane w tabletkach na alergię to m.in. bilastyna, loratydyna, feksofenandyna oraz rupatydyna. Należą one do środków przeciwhistaminowych II generacji, które nie powodują nadmiernej senności.

Domowe sposoby na katar alergiczny

W celu szybkiego pozbycia się kataru alergicznego najczęściej przyjmuje się leki przeciwhistaminowe. Naturalną alternatywą są substancje roślinne o podobnych właściwościach. Taka aktywność charakterystyczna jest dla m.in. czarnuszki siewnej (Nigella sativa), pachnotki zwyczajnej (Perilla frutescens), tarczycy bajkalskiej (Scutellaria baicalensis), wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis) oraz rumianku pospolitego (Matricaria chamomilla). Osoby uczulone na pyłki, którym doskwiera cieknący katar, powinny przeanalizować kalendarz pylenia i w miarę możliwości unikać przebywania w największych skupiskach roślin pylących np. na łąkach czy w lasach. Przy silnej alergii poleca się zmianę ubrań po każdorazowym powrocie do domu, a także umycie twarzy i wypłukanie nosa solą fizjologiczną, aby pozbyć się alergenów.

Apteczne i domowe sposoby na katar zatokowy

W przypadku ostrego zapalenia zatok o podłożu wirusowym w początkowej fazie spróbować można domowych sposobów jak np. inhalacje z olejkami eterycznymi parą wodną, picie dużej ilości ciepłych płynów, płukanie nosa roztworem soli fizjologicznej. W aptekach dostępne są specjalne zestawy przeznaczone do samodzielnego płukania zatok. W celu złagodzenia dolegliwości bólowych stosuje się leki z grupy NLPZ np. ibuprofen. Ulgę przyniosą także leki na katar w tabletkach lub krople do nosa z substancjami obkurczającymi naczynia krwionośne błony śluzowej nosa, jednak można je stosować jedynie doraźnie.

Domowe sposoby na zatkany nos - inhalacje

Jednym z najcześciej stosowanych naturalnych sposobów na katar są inhalacje z wykorzystaniem olejków eterycznych. Popularny jest m.in. olejem sosnowy, miętowy, rozmarynowy lub olejek eukaliptusowy. Aby przygotować inhalację do miski lub garna należy wlać gorącą wodę i dodać do niej kilka kropli olejku. Na głowę należy nakryć ręcznik i nachylić się nad naparem, tak aby móc wdychać parę wodną.

Domowe sposoby na katar

Poza inhalacjami z olejkami eterycznymi popularne jest również nacieranie klatki piersiowej i pleców specjalnymi maściami zmniejszającymi objawy przeziębienia. W przypadku infekcji wirusowej warto stworzyć organizmowi dobre warunki do walki z zakażeniem m.in. odpoczynek, sen, pozostanie w domu, stosowanie domowego syropu z cebuli oraz picie dużej ilości ciepłych napojów takich jak np.:

• herbata z miodem
• napar z lipy
• sok z czarnej porzeczki lub z malin
• napar z imbiru z cytryną

Istotne jest także dbanie o odpowiednie nawilżanie powietrza w pomieszczeniach. W przypadku kataru zatokowego popularnym sposobem na złagodzenie dolegliwości jest wykonywanie ciepłych okładów w okolicy zatok. Polecane jest także zażywanie ciepłych kąpieli – wdychanie ciepłego, wilgotnego powietrza ułatwi wydmuchiwanie nosa. Częstym problemem jest także nasilenie kataru podczas snu. Warto położyć sobie dodatkową poduszkę, aby głowa znajdowała się trochę wyżej niż zazwyczaj. Dzięki temu naturalne spływanie wydzieliny będzie ułatwione. Na noc warto także włączyć nawilżacz powietrza. Należy pamiętać, że w przypadku przewlekłego kataru należy skonsultować się lekarzem.

Przypisy

1. Gajewski P. Interna Szczeklika. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2022.
2. Korbut, R.Farmakologia. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017
3. Rajtar-Cynke, G. Farmakologia. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2014.
4. Latkowski, J. Bozydar; Kurnatowski, Piotr; Kozłowski, Zbigniew. Choroby zatok przynosowych. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018