Żyworódka pierzasta – zastosowanie, uprawa, właściwości lecznicze żyworódki (kalanchoe pinnata)

Żyworódka pierzasta (łac. kalanchoe pinnata) - czym jest?

Żyworódka pierzasta to roślina z grupy sukulentów, jest spokrewniona z aloesem. Pochodzi z Madagaskaru, lecz z powodzeniem uprawiana jest w innych rejonach świata, takich jak Ameryka Środkowa, Australia czy Azja. W Polsce uprawiana jest doniczkowo. Liście żyworódki zawierają szereg witamin i minerałów. Właściwości lecznicze doceniane są w szczególności w medycynie naturalnej oraz ziołolecznictwie. Ekstrakt z tej rośliny można stosować zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie. Według medycyny ludowej liście i kora są gorzkie tonizujące, ściągające na jelita, przeciwbólowe, wiatropędne, przydatne przy biegunkach i wymiotach. Żyworódkę stosowano na wszelkiego rodzaju bóle i stany zapalne, różne infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze, leiszmaniozę, bóle uszu, infekcje górnych dróg oddechowych, wrzody żołądka, grypę i gorączkę. W medycynie tradycyjnej zastosowanie lecznicze soku z liści obejmowało działanie przeciwdrobnoustrojowe, bakteriobójcze, przeciwgrzybicze, przeciwwrzodowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwnadciśnieniowe przeciwalergiczne.

W swoich naturalnych warunkach żyworódka może osiągać nawet 2 metry wysokości, w doniczce może osiągać zaledwie kilkadziesiąt centymetrów. Łodyga rosną pojedynczo i nie ulegają rozgałęzieniu, liście są grube i pofalowane na brzegach. Posiadają intensywny zielony kolor, a przy wystawieniu na słońce mogą przybierać odcień purpurowy. Jej synonimiczne nazwy łacińskie to Bryophyllum pinnatum, Kalanchoe pinnata.

Właściwości lecznicze żyworódki pierzastej

Właściwości liści żyworódki są bardzo szerokie. B.Pinnatum jest bogata w alkaloidy, triterpeny, glikozydy, flawonoidy, kardiolidy, steroidy, bufadienolidy i lipidy. Liście zawierają grupę związków chemicznych zwanych bufadienolidami, które są bardzo aktywne. Posiada również flawonoidy, związki polifenolowe i steroidowe, alkaloidy i garbniki. Frakcja kwasów tłuszczowych zawiera kwas palmitynowy (89,3%), kwas stearynowy (10,7%), śladowe ilości kwasu arachidowego i behenowego. Roślina zawiera również kwas szczawiowy, kwas cytrynowy, jabłkowy i bursztynowy oraz liczne aminokwasy. Wśród witamin zawartych w żyworódce wymienić można witaminę C, B1, B2, B3, B6. Ziele jest dobrym źródłem mikro- i makroelementów takich jak sód, wapń, potas, magnez, fosfor, mangan, żelazo, miedź cynk.

Prozdrowotne właściwości żyworódki wykorzystywane są głównie do pielęgnacji skóry i włosów. Stosuje się ja zewnętrznie. Żyworódka wykazuje właściwości regenerujące, szczególnie w przypadku wszelkich zmian skórnych takich jak: blizny, trądzik, łupież, odleżyny czy trudno gojące się rany. Pomaga regenerować skórę i przyspiesza gojenie. Posiada działanie bakterio- i wirusobójcze. Stosowana jest przy rekonwalescencji po przebytych zakażeniach bakteryjnych. Działa przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo. Bywa stosowana jako ziołowy dodatek do pielęgnacji skóry.

Sok z żyworódki - jak stosować?

Sok z żyworódki można stosować zewnętrznie w formie okładów lub kompresów:

• Okłady -nasącz gazę sokiem z żyworódki pierzastej i delikatnie przetrzyj dotknięty obszar skóry. Możesz zastosować okład na skórę zranioną, podrażnioną, siniaki, obrzęki lub problemy związane z mięśniami i stawami.
• Kompresy - nasącz gazę w soku i przyłóż do dotkniętej części ciała. Następnie owiń kompres ciepłym ręcznikiem, aby zapewnić lepsze działanie.

Sok z żyworódki należy po otwarciu włożyć do lodówki i zużyć w ciągu 21 dni od otwarcia.

Inne produkty i zastosowania żyworódki

Istnieją inne produkty oraz zastosowania tego sukulenta. Maść z żyworódki jest doskonałym środkiem na wszelkie dolegliwości skórne. Wysoka zawartość witamin i minerałów przyspiesza regenerację. Skuteczna w walce z trądzikiem, atopowym zapaleniem skóry, łuszczycą, bliznami, a także z oparzeniami słonecznymi. Maść należy przechowywać w lodówce. Ekstrakt z żyworódki można również stosować na włosy, regularne wcieranie poprawia kondycję włosów, zmniejsza ich wypadanie i redukuje powstawanie łupieżu.

Uprawa żyworódki pierzastej

W wielu rejonach świata roślina rozprzestrzenia się samoistnie i często postrzegana jest jako gatunek inwazyjny. W Polsce uprawiana jest jako roślina doniczkowa. Czasami określana jest nazwą "rozmnóżka". Do zapewnienia najlepszych warunków sadzonkę należy zasadzić w ziemi o wysokiej przepuszczalności, ustawić w dobrze nasłonecznionym miejscu, gdzie występuje stała, najlepiej pokojowa temperatura. Jak każdy sukulent, roślina ta nie wymaga częstego podlewania. Żyworódka zakwita w okolicach listopada. Na łodygach zaczynają pojawiać się kwiatki o dzbanowatym kształcie, które posiadają zwisające wierzchołki.

Przypisy

1. Selvakumar P. Phytochemical and pharmacological profile review of Bryophyllum pinnatum. Biomedical and Biotechnology Research Journal (BBRJ), 2022, 6.3: 295-301.
2. Pattewar S. Formulation of herbal antibacterial cream by using extract from Kalanchoe pinnata leaves. Research Journal of Topical and Cosmetic Sciences, 2014, 5.1: 1-4.
3. Kamboj, A. Bryophyllum pinnatum (Lam.) Kurz.: Phytochemical and pharmacological profile: A review. Pharmacognosy Reviews, 2009, 3.6: 364.