Witamina E i jej znaczenie w organizmie

Witamina młodości - każdy się zgodzi, że brzmi zachęcająco. Mowa o witaminie E, która zyskała taką nazwę dzięki niezwykłym właściwościom przeciwutleniającym, które pomagają chronić komórki przed wolnymi rodnikami a tym samym opóźniają procesy starzenia. Choć do reakcji dochodzi na poziomie komórkowym i molekularnym to dbanie o prawidłowy poziom witaminy E przekłada się na kondycję całego organizmu, w tym skóry. Stąd też wynika zastosowanie witaminy E w kosmetyce i produkcji żywności.

Definicja i właściwości witaminy E

Witamina E nie może być syntetyzowana przez organizm człowieka i zaliczana jest ze względu na swoje właściwości do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Dlatego też akumuluje się głównie w tkance tłuszczowej ale znajduje się również w wielu narządach takich jak: wątroba, nadnercza, przysadka mózgowa, serce, macica, jądra. Co to jest witamina E? Pod pojęciem witaminy E należy rozumieć grupę związków należących do tokochromanoli, a dokładniej czterech tokoferoli i czterech tokotrienoli. Wyjaśniając tokochromanole to bioaktywne związki pochodzące z roślin oleistych zaliczane do rozpuszczalnych w tłuszczach przeciwutleniaczy. Do grupy tokoferoli zalicza się alfa-, beta-, gamma- i deltatokoferol, spośród których α-tokoferol wykazuje największą aktywność. W organizmie człowieka znajduje się około 20 mg tej witaminy. Funkcje fizjologiczne witaminy E są bardzo różnorodne przez co jej niedobory powodują niestety wiele dolegliwości.

Działanie witaminy E w organizmie człowieka

Witamina E jest bardzo silnym antyutleniaczem, który chroni przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniem komórek, wywołanym przez reaktywne formy tlenu, Bierze udział w hamowaniu peroksydacji lipidów, Chroni przed utlenieniem i uszkadzaniem włókien kolagenowych przez co poprawia elastyczność skóry, stąd zastosowanie tokoferolu w kosmetyce, Łagodzi podrażnienia posłoneczne, poparzenia, a także działa przeciwzapalnie oraz przeciwobrzękowo, Wspiera syntezę substancji przeciwkrzepliwych i zmniejsza agregację płytek krwi, Wpływa na utrzymanie odpowiedniej przepuszczalności błon komórkowych, Bierze udział w ochronie krwinek czerwonych, ekspresji genów i przekazywaniu sygnałów nerwowych, Wpływa na utrzymanie prawidłowego poziomu trójglicerydów we krwi, Tokoferol wpływa na prawidłową wydolność mięśni, Witamina E wpływa na wytwarzanie nasienia u mężczyzn, Wspiera funkcjonowanie narządu wzroku, przeciwdziała powstawaniu zaćmy, Poprawia wchłanialność witaminy A.

Objawy niedoboru witaminy E w organizmie

Jeżeli odczuwasz ciągłe zmęczenie, często łapiesz infekcje, masz problemy z koncentracją, cierpisz na spadek libido, problemy z płodnością, walczysz z podwyższonym poziomem cholesterolu i trójglicerydów oraz zauważasz nasilenie wypadania włosów to prawdopodobnie możesz cierpieć na niedobór witaminy E. Objawów jest wiele i są niejednoznaczne dlatego warto dbać o odpowiednio zbilansowaną dietę bogatą w źródła tokoferolu. Awitaminoza tokoferolu może prowadzić do dystrofii, anemii, rogowacenia i starzenia się skóry, problemów z gojeniem się ran, nasilenia objawów zespołu napięcia miesiączkowego, zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia.

Skutki nadmiaru witaminy E w organizmie

Nadmiar witaminy E jest metabolizowany i wydalany z organizmu drogą pokarmową, więc hiperwitaminoza w tym przypadku występuje rzadko ale jeżeli się zdarza to powoduje osłabienie mięśni, zmęczenie, bóle głowy i problemy ze wzrokiem.

Witamina E - zapotrzebowanie

Aby zapobiec zaburzeniom poziomu witaminy E powinno się wzbogacić dietę w produkty będące jej źródłem albo wdrożyć suplementację witaminą E. Jednak należy pamiętać, że zapotrzebowanie organizmu na witaminę E jest różne i zależy od takich czynników jak: płeć, wiek, kondycja organizmu. Ponadto podkreśla się zależność między wzrostem zapotrzebowania na tokoferol wraz ze zwiększeniem spożywania wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Normy spożycia witaminy E na podstawie danych z Instytutu Żywności i Żywienia: Niemowlęta w wieku:

• 0–0,5 roku - 4 mg α-tokoferolu
• 0,5–1 rok - 5 mg α-tokoferolu

Dzieci w wieku:

• 1–3 lat - 6 mg α-tokoferolu,
• 4–6 lat - 6 mg α-tokoferolu
• 7–9 lat - 7 mg α-tokoferolu

Chłopcy w wieku:

• 10 -18 lat - 10 mg α-tokoferolu

Dziewczęta w wieku:

• 10–18 lat - 8 mg α-tokoferolu

Mężczyźni:

• od 19 roku życia - 10 mg α-tokoferolu

Kobiety:

• od 19 roku życia - 8 mg α-tokoferolu

Ciąża:

• 10 mg α-tokoferolu

Laktacja:

• 11 mg α-tokoferolu

Źródła pokarmowe witaminy E

Witamina E obecna jest głównie w produktach pochodzenia roślinnego, gdyż tylko rośliny potrafią ją syntetyzować: oleje roślinne, oliwki, orzechy włoskie, ziemne, pistacje, migdały, szpinak, brzoskwinie, nasiona słonecznika, dyni, sezamu, avocado, rośliny strączkowe, kiełki pszenicy. Produkty pochodzenia zwierzęcego bogate w witaminę E to tran, jajka, wątroba, mleko ale tylko ze względu na zdolność do magazynowania witaminy E. Poza tym witamina E stosowana jest jako dodatek spożywczy (bezpieczny konserwant zaliczany do przeciwutleniaczy) z oznaczeniem E306 (mieszanina tokoferoli) dlatego można ją spotkać w margarynach, olejach, serkach do smarowania, płatkach zbożowych, ciastkach, zupach, żywności dietetycznej i żywności dla dzieci. Co poprawia wchłanianie witaminy E? witamina A, witaminy B, witamina C, mangan, selen, fosfor, NNKT, tłuszcze. Natomiast światło, siarczan żelaza, mrożenie, smażenie w wysokich temperaturach, środki przeczyszczające, estrogen, hormony tarczycy, środki antykoncepcyjne to czynniki, które obniżają wchłanianie witaminy E z układu pokarmowego.

Suplementy diety z witaminą E

Kiedy stosować witaminę E? W aptece można dostać suplementy z witaminą E wskazane do zażywania, gdy organizm wykazuje zwiększone zapotrzebowanie oraz gdy dieta nie pokrywa dedykowanych norm spożycia. Suplementacja diety w witaminę E szczególnie polecana jest dla osób narażonych na stres, na zanieczyszczenie środowiska, na wzmożony wysiłek fizyczny oraz dla palaczy. Ponadto podawanie wysokich dawek witaminy E wskazane jest w leczeniu mukowiscydozy (choroba genetyczna polegająca na zaburzeniu pracy gruczołów wydzielniczych) oraz abetalipoproteinemii (dziedziczna choroba metaboliczna objawiająca się niedoborem cholesterolu i trójglicerydów). Najczęściej suplementy diety z witaminą E mają postać kapsułek żelatynowych wypełnionych olejem, w którym znajduje się wysoka dawka tokoferoli. Poniżej wybrane preparaty apteczne z witaminą E:

• VITAMINUM E 100 mg HASCO - 30 kapsułek to lek z witaminą E w wysokiej dawce
• VITAMINUM E Płyn doustny 300 mg HASCO - 10 ml to witamina E w kroplach o statusie leku bez recepty
• Vitamin E Mixed 400 j.m. SWANSON - 100 kapsułek żelatynowych z mieszaniną tokoferoli
• Witamina E naturalna 200 j.m. SOLGAR - 50 kapsułek to suplement diety z witaminą E odpowiedni dla wegetarian
• Tokovit E natural 200 j.m. HASCO-LEK S.A. - 30 kapsułek zawierających naturalną witaminę E izolowaną z olei roślinnych
• Tokovit E natural 100 j.m. HASCO-LEK S.A. - 60 kapsułek, w których znajduje się naturalna witamina E pozyskana z olei roślinnych
• Witamina E & Selen SWANSON - 90 kapsułek o silnym działaniu antyoksydacyjnym
• CAPIVIT A+E GLAXOSMITHKLINE - 30 kapsułek to suplement diety polecany przy niedoborach witaminy A i E oraz dla poprawy kondycji skóry
• Tokovit A+E natural HASCO-LEK S.A. - 30 kapsułek to uzupełnienie codziennej diety w witaminy A i E
• BODYMAX Plus AXELLUS - 200 tabletek multiwitaminowy suplement diety dla osób aktywnych, który zawiera 12 mg witaminy E
• Nutrof Total LABORATOIRES THEA - 30 kapsułek to suplement diety wspierający prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku zawierający 10 mg witaminy E
• Centrum ON 50+ PFIZER - 30 tabletek to suplement diety dla mężczyzn, który zawiera 18 mg witaminy E oraz inne witaminy i mikroelementy.

Kosmetyki z witaminą E:

• PHARMACERIS A E-SENSILIX Koncentrat z witaminą E 8% - 30 ml to witamina E na twarz
• BIOVAX A+E Serum wzmacniające włosy L'BIOTICA - 15 ml to serum do włosów z witaminą E
• PIROLAM Szampon przeciwłupieżowy z witaminami A+E MEDANA PHARMA -150 ml
• LINOVIT A+E Krem ochronny z witaminami A i E ZIOŁOLEK- 50 g do codziennej pielęgnacji skóry suchej, wrażliwej i podatnej na podrażnienia
• LIQ CC Serum light - 30 ml to lekkie serum rozświetlające z witaminą C i E
• ALEZIN Maść na odleżyny PHARMACY LABORATOIRES - 50 g to maść na odleżyny z witaminą E
• OEPAROL EVERYDAY Pomadka ochronna z witaminą E do pielęgnacji skóry suchej, wrażliwej i alergicznej.

Witaminy i mikroelementy – kliknij link by zapoznać się z najpopularniejszymi preparatami witaminowymi.