Witamina K i jej znaczenie w organizmie - suplementy z witaminą K

Witamina K pełni ważną rolę w organizmie człowieka. Odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i kostnego, bierze udział w szeregu reakcji enzymatycznych i ma znaczący wpływ na gospodarkę wapnia w organizmie. Zarówno niedobór, jak i nadmiar witaminy K niesie za sobą poważne konsekwencje więc warto dbać o właściwy poziom witaminy K za pomocą diety lub odpowiedniej suplementacji. Co to jest witamina K? Witamina K określana jest wieloma nazwami, gdyż obejmuje kilka substancji ze względu na ich zbliżoną budowę chemiczną. Mianowicie mówimy tu o witaminie K1 - fitomenadion, K2 - menachinon, K3 - menadion. Dwie pierwsze są pochodzenia naturalnego natomiast witamina K3 jest syntetyczna. Sięgając do historii wtamina K została odkryta w 1929 roku, gdy wyizolowano ją z lucerny i zaobserwowano jej działanie koagulacyjne oraz rozpuszczalność w tłuszczach. Rola witaminy K Witamina K bierze udział wielu reakcjach biochemicznych mających miejsce w naszym organizmie. Po pierwsze jest kofaktorem gamma-karboksylazy przez co wpływa na:

• utrzymanie właściwego poziomu czynników krzepnięcia krwi
• utrzymanie prawidłowego stężenia białek hamujących krzepnięcie krwi
• utrzymanie prawidłowego stężenia białek osteokalcyny, osteopontyny, osteonektyny

Uogólniając witamina K zapewnia prawidłową krzepliwość krwi, w tym za proces gojenia się ran, zapewnia prawidłowe hamowanie krwotoków i zapobieganie nadmiernemu krwawieniu. Po drugie witamina K odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie gospodarki wapniowej i układu kostnego, gdyż bierze udział w procesie mineralizacji kości i obok wapnia oraz witaminy D aktualnie uważana jest za substancję zalecaną osobom cierpiącym na osteoporozę. Po trzecie zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej.

Witamina K u dzieci

Na niedobór witaminy K najbardziej narażone są noworodki i dzieci. Niski poziom witaminy K może grozić chorobą krwotoczną noworodka (skaza krwotoczna) dlatego w Polsce zaraz po urodzeniu dzieci mają podawany domięśniowo zastrzyk z witaminy K w dawce 1 mg lub doustnie 2 mg jeżeli rodzice nie wyrażą zgody na zastrzyk lub noworodek ma hemofilię. Dodatkowe rekomendacje dotyczą dalszej suplementacji, gdyż ryzyko wystąpienie skazy krwotocznej u dziecka ocenia się jako wysokie do 3 miesiąca życia. Szczególnie obejmuje to dzieci karmione piersią ze względu na niską zawartości witaminy K w mleku matki w porównaniu do gotowego mleka zastępczego oraz odmiennym profilem flory jelitowej. Jak się okazało bifidobakterie przeważające w układzie pokarmowym dzieci karmionych wyłącznie piersią nie są zdolne do produkcji witaminy K w przeciwieństwie do enterobakterii posiadających tą zdolność, które to kolonizują układ pokarmowy dzieci karmionych mieszankami mlecznymi. Zgodnie z zaleceniami z 2016 roku od 3 tygodnia życia (od 15 dnia życia) :

• dzieci karmione piersią, urodzone o czasie lub po 34 tygodniu ciąży powinny otrzymywać witaminę K w dawce 150 µg/dobę do końca 3 miesiąca życia
• dzieci urodzone przed 34 tygodniem ciąży, karmione piersią powinny w tym samym okresie otrzymywać witaminę K w dawce 25 µg/dobę

Jeśli dziecko uleje lub zwymiotuje w ciągu godziny od podania preparatu, konieczne jest ponowne podanie zalecanej dawki.

Jakie są źródła witaminy K

Człowiek nie jest zdolny do wytwarzania witaminy K choć pośrednio drobnoustroje bytujące w układzie pokarmowym wytwarzają witaminę K2. Jednak podstawowe źródło witaminy K pochodzi z pożywienia. Witamina K1 znajduje się przede wszystkim w ciemnozielonych warzywach takich jak: szpinak, brokuły, kapusta, sałata, seler, ogórek, ponad to w awokado, jajach i w wątrobie. Witamina K2 pochodzi z syntezy przeprowadzanej przez bakterie dlatego zawarta jest w wielu produktach fermentowanych typu: sery, jogurty, kapusta kiszona, natto (fermentowana soja). Objawy niedoboru witaminy K: Niedobór witaminy K u osób dorosłych występuje rzadko i najczęściej wynika z utraty mikroflory jelitowej na skutek antybiotykoterapii i uporczywych biegunek, diety odchudzającej oraz niespożywania warzyw bogatych w witaminę K. Co świadczy o niedoborze witaminy K?

• ławo powstające siniaki i krwawienia
• krwawienie z nosa
• obfite miesiączki
• problemy z gojeniem się ran
• słaba krzepliwość krwi

Nadmiar witaminy K również jest niebezpieczny dla zdrowia człowieka dlatego suplementacja witaminą K powinna być konsultowana z lekarzem. Objawy nadmiaru witaminy K:

• żółtaczka i uszkodzenia wątroby
• rozpad czerwonych krwinek i niedokrwistość
• uszkodzenia tkanki mózgowej u niemowląt
• nadpotliwość i uderzenia gorąca
• zaburzenia wchłaniania pokarmów
• zaburzenia gospodarki wapniowej

Suplementacja witaminą K:

Ilość potrzebnej witaminy K zależy od wieku, płci i stanu zdrowia danej osoby. Normy podaży witaminy K wyznaczone dla populacji Polski i podane przez Instytut Żywności i Żywienia kreują się następująco:

• niemowlęta do 6. miesiąca życia - 2 mikrogramy,
• niemowlęta 7-12 miesięcy - 2,5 mikrograma,
• dzieci 1-3 lat - 30 mikrogramów,
• dzieci 4-8 lat - 55 mikrogramów,
• dzieci 9-13 lat - 60 mikrogramów,
• młodzież 14-18 lat - 75 mikrogramów,
• mężczyźni powyżej 19. roku życia - 120 mikrogramów,
• kobiety powyżej 19. roku życia - 90 mikrogramów,
• kobiety w ciąży i karmiące piersią poniżej 18. roku życia - 75 mikrogramów,
• kobiety w ciąży i karmiące piersią powyżej 19. roku życia - 90 mikrogramów.

Wskazania do zażywania witaminy K

• profilaktyka choroby krwotocznej
• profilaktyka osteoporozy
• utrata krwi po urazach i zabiegach
• zaburzenia wchłaniania i stany zapalne jelit
• odchudzanie i dieta uboga w źródła wit K

Witamina K a leki przeciwzakrzepowe

Witamina K zwiększa krzepliwość krwi więc osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe powinny skonsultować z lekarzem przyjmowanie suplementów diety z wit K.

Suplementy diety z witaminą K

Organizm człowieka potrzebuje około 120 µg witaminy K na dobę. Jeżeli istnieję wskazania do rozpoczęcia suplementacji diety za pomocą środków aptecznych z witaminą K t z ich dostępnością aktualnie nie ma problemu. W każdej aptece znajdziemy preparat bez recepty z witaminą K. Poniżej wybrane suplementy diety z witaminą K:

• Vitamina K2 VitalGold, 60 tabletek, wzbogacona o wapń - pomaga w utrzymaniu zdrowych kości oraz przyczynia się do prawidłowego krzepnięcia krwi
• K2-Vitum forte 200 mcg, 36 kapsułek - kapsułki z wysoką dawką witaminy K
• Protego Witamina K2,30 kapsułek - zawiera w swoim składzie witaminę K2 MK-7 (menachinon-7), pozyskiwaną w wyniku opatentowanego procesu biofermentacji
• NeoVit K2 75mcg, 30 kapsułek - suplement diety z witaminą K w aktywnej, dobrze przyswajalnej formie MK-7
• Witamina K2 MK-7 Medverita, 120 kapsułek - preparat wzbogacony o inulinę, która poprawia biodostępności witaminy K
• Witamina K2 MK-7 EkaMedica, 30 tabletek - preparat na prawidłowe krzepnięcie krwi i zdrowe kości
• SWANSON Witamina K2 naturalna 200mcg, 100mcg lub 50mcg, 30 kapsułek - wysokiej jakości witamina K w wybranej dawce
• Witamina K2 MK-7 VitaMedicus, 30 kapsułek - suplement diety na prawidłowe krzepnięcie krwi oraz utrzymanie układu kostnego oraz układu sercowo-naczyniowego w prawidłowym stanie
• Kinon Spray witamina K2 spray, 11 ml - witamina K w płynie
• Dr Jacobs, witamina K2 MK-7, 20 ml - witamina K w kroplach

Zestawy witamin zawierające w składzie witaminę K:

• SUPRADYN Intensia Energy, 30 tabletek - tabletki z witaminami w zwiększonych dawkach zawierające witaminę K1 w dawce 30mcg
• Vigor Up, 30 tabletek - wieloskładnikowy suplement diety z witaminą K w dawce 25 mcg
• Centrum Energia, 30 tabletek - suplement diety z witaminami i minerałami , w tym z filochinonem w składzie (witamina K)

Produkty złożone z witaminą K na zdrowe kości:

• SOLGAR Ultimate Bone Support, 120 tabletek - zaawansowany kompleks składników służący do odżywiania układu kostnego; zawiera witaminę K2 (menachinon-7) w dawce 65 µg
• Costix K2, 60 tabletek - preparat na uzupełnienie niedoborów witaminy K2, wapnia, witaminy D3
• D3 + K2 Osteocard Witamina D3 2000 j.m. + K2 50 µg, 30 kapsułek - suplement diety zapewniający utrzymanie prawidłowego poziomu witaminy D3 i K2 w organizmie
• Witamina D3 + K2 POLSKI LEK, 30 tabletek - połączenie witaminy D3 i K2 dla zdrowia układu mięśniowego, układu kostnego, układu odpornościowego i układu krwionośnego
• VITA buer D3+K2, 30 kapsułek - preparat apteczny z witaminą K i D
• Climeston, 30 tabl - tabletki dla kobiet w okresie menopauzy, który zawiera ekstrakt z czerwonej koniczyny, standaryzowany na zawartość izoflawonów, witaminy D3 i K2 oraz wapń
• Molekin D3 + K2, 30 tabletek - dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego z witaminą K i D
• OLIMP Gold Omega 3 D3+K2, 30 kapsułek - suplement na mocne serce, układ krwionośny i kostny zawierający 50 mikrogram wit K
• D-Vitum forte Osteo, 60 tabletek - preparat polecany jest kobietom w wieku 50 lat i starszym, w celu uzupełniania diety w wapń oraz witaminy D3 i K2

Preparaty z apteki z witaminą K dla dzieci i niemowląt:

• IBUVIT K+D, 30 kapsułek twist-off - do postępowania dietetycznego w uzupełnianiu niedoborów witaminy K i D u niemowląt
• Bioaron Witamina K, 30 kapsułek - witamina K dla dzieci w kapsułkach typu twist-off
• Solevitum Junior płyn, 150 ml - witamina K i D w płynie dla dzieci od 3 r.ż.
• DeKavit KiDs, 30 kapsułek - suplement diety pomagający w utrzymaniu zdrowych kości. Przeznaczony dla dzieci od 6- go roku życia oraz młodzieży w okresie intensywnego wzrostu