Kolki u niemowlaka – czym są, jak uniknąć kolki u dziecka?

Dość częstą dolegliwością u noworodków i niemowląt, która spędza rodzicom sen z powiek jest kolka niemowlęca. Występuje ona na początku życia i ustępuje samoistnie, zazwyczaj kiedy niemowlę ma cztery miesiące. Jak sobie radzić, gdy  pojawi się kolka?

Co to jest kolka i jakie są przyczyny?

Kolka jest przypadłością typową dla pierwszych kilku miesięcy życia maluszka. Jego przewód pokarmowy jest jeszcze niedojrzały, przez co procesy trawienia nie zachodzą prawidłowo. W jelitach gromadzi się nadmiar gazów i pojawiają się wzdęcia. Inne możliwe przyczyny kolki to alergia na białka mleka krowiego, połykanie powietrza podczas jedzenia, a czasami również zaburzenia trawienia i wchłaniania w przewodzie pokarmowym.

Jak rozpoznać kolkę u niemowlaka?

Niemowlę często się budzi, płacze, jego brzuszek jest twardy i wzdęty, nóżki podkurczone, a piąstki zaciśnięte. Dziecko jest niespokojne, buzia zaczerwieniona, rodzice nie są w stanie go uspokoić poprzez noszenie, zmianę pieluszki ani karmienie. Często objawy kolki pojawiają się codziennie, w godzinach nocnych, popołudniowych i wieczornych.

Co zrobić, gdy pojawi się kolka?

Kiedy u niemowlęcia pojawi się kolka, można spróbować kilku metod, aby zmniejszyć uciążliwe dolegliwości u maluszka:

• Delikatny masaż brzuszka
• Kąpiel w ciepłej wodzie
• Wzięcie na ręce i przytulenie dziecka
• Zastosowanie specjalnego preparatu przeciwko kolce dla niemowląt
• Herbatka z kopru włoskiego
• Krople z symetykonem 

Delikatne masowanie brzuszka pomoże w uwolnieniu części gazów z jelit, zmniejszając wzdęcia i łagodząc dolegliwości bólowe. Podobny skutek przyniesie kąpiel w ciepłej wodzie. Zmniejszyć wzdęcia pomoże również podanie dziecku herbatki z kopru włoskiego, który działa rozkurczowo i przyniesie wyczekiwaną ulgę. Jeśli te sposoby nie przyniosą oczekiwanego rezultatu, można udać się do apteki po specjalne preparaty dla niemowląt. Zawierają one enzym – laktazę, który ułatwia trawienie laktozy – cukru zawartego w mleku matki. Zamiast ulegać fermentacji z wytworzeniem dużej ilości gazów w jelitach, laktoza jest trawiona, dzięki czemu zmniejszają się dolegliwości u niemowlęcia. Niektóre krople na kolkę zawierają w swoim składzie symetykon – związek zmniejszający napięcie powierzchniowe i ułatwiający wydalanie gazów. Dzięki swoim właściwościom, zapobiega gromadzeniu się większej ilości gazów, rozdymających jelita i powodujących dolegliwości bólowe. Symetykon jest substancją bezpieczną, która nie wchłania się z przewodu pokarmowego i jest wydalana z kałem w niezmienionej postaci.

Jak zapobiegać kolce?

Często przyczyną kolek jest metoda karmienia niemowlęcia. Dziecko powinno być trzymane w pozycji uniesionej, a mama musi kontrolować tempo jedzenia maluszka – zbyt łapczywe picie mleka często wiąże się z połykaniem dużych ilości powietrza, które razem z gazami wytwarzanymi podczas procesów fermentacji gromadzi się w jelitach i nasila wzdęcia. Po posiłku należy odczekać, aż dziecku się odbije. Następnie warto potrzymać niemowlę jeszcze kilka lub kilkanaście, do dwudziestu minut w pozycji pionowej. Przy karmieniu butelką ważne jest dobranie odpowiedniego smoczka i butelki. Na rynku są dostępne specjalne zestawy antykolkowe z systemem odpowietrzającym.

Probiotyki w zwalczaniu i zapobieganiu kolki niemowlęcej

W licznych badaniach naukowych opublikowanych w ostatnich latach, opisuje się skuteczność przyjmowania bakterii probiotycznych ze szczepu Lactobacillus reuteri w łagodzeniu objawów kolki oraz zapobieganiu jej występowaniu. Regulują one pracę jelit i ograniczają produkcję gazów jelitowych. Probiotyki mogą być bezpiecznie stosowane u dzieci, nie wywołując żadnych efektów ubocznych.

Kolka niemowlęca jest niegroźną dolegliwością, lecz niemiernie męczącą i kłopotliwą, zarówno dla rodziców, jak i dla maluszka. Należy pamiętać, że kolka może być powodowana nie tylko przez niedojrzałość przewodu pokarmowego i nieprawidłowy sposób karmienia, ale czasami jest objawem alergii lub zaburzeń trawienia i wchłaniania. Przy pierwszym epizodzie kolki warto udać się do pediatry, aby zweryfikować jej przyczynę.

Przypisy:

1. Hjern, Anders, et al. "A systematic review of prevention and treatment of infantile olic." Acta Paediatrica 109.9 (2020): 1733-1744.
2. Sung, Valerie, et al. "Lactobacillus reuteri to treat infant colic: a meta- analysis. " Pediatrics 141.1 (2018).
3. Rokicka-Milewska, Roma. ABC chorób wieku dziecięcego. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2011, 744 s. ISBN 978-83-200-4121-7